Μέσα σε μια δεκαετία οι δυνάμεις που αναφέρονται στην «κυβερνώσα αριστερά» καταρρέουν η μία πίσω από την άλλη.
Το 2012 το ΠΑΣΟΚ μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια από τις εκλογές του 2009 έχασε 2,2 εκατομμύρια ψήφους και είχε πτώση 30 μονάδων. Οι μνημονιάκες επιλογές το οδήγησαν σε μια βαθειά κρίση και το μεταμόρφωσαν σε συμπληρωματική αστική δύναμη της ΝΔ. Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να φλερτάρει με τις ίδιες ψήφους και ποσοστά. Όχι τόσο λόγω του συμβιβασμού του 2015 αλλά λόγω της ανύπαρκτης αντιπολίτευσης απέναντι στην ακροδεξιά επίθεση της κυβέρνησης της ΝΔ.Αλλά αυτή η κρίση δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο.
Σε ολόκληρο τον πλανήτη έχουμε τρομακτικές εξελίξεις σε αυτό το στρατόπεδο. Ιστορικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα είναι στα όρια της εξαφάνισης, όπως το γαλλικό το γερμανικό αλλά και το ελληνικό. Κόμματα που φιλοδοξούσαν να τα αντικαταστήσουν (πχ DieLinke, Podemosκλπ) διαπραγματεύονται την περιθωριοποίησή τους. Όμως αυτή δεν είναι μια ομοιογενή εικόνα. Για κάθε Μάσα που χάνει στην Αργεντινή υπάρχει ένας Λούλα που επανακάμπτει στη Βραζιλία. Για κάθε Τσίπρα που μπαίνει στο περιθώριο, εμφανίζεται ένας Μελανσόν και φυσικά στις ΗΠΑ είναι Πρόεδρος ο Μπάιντεν και στην Αγγλία το Εργατικό Κόμμα παραμένει στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό. Αντίστοιχες πολιτικές μεταλλάξεις έχουμε και στις παραδοσιακές δεξιές δυνάμεις. Οι ναυαρχίδες των Συντηρητικών στην Αγγλία και του CDUστη Γερμανία βρίσκονται γύρω στο 20% και αναζητούν συμμάχους για να παραμείνουν ως δύναμη εξουσίας.
Όμως η πηγή της κρίσης είναι διαφορετική. Για τα παραδοσιακά κόμματα της δεξιάς η κρίση οφείλεται στην αδυναμία να προσφέρουν νικηφόρες προοπτικές για την εθνική τους αστική τάξη. Για τα κόμματα της κυβερνώσας αριστεράς η κρίση οφείλεται στη συνεχή και βίαιη συντριβή της επικοινωνίας τους με τις πληβείες τάξεις. Βυθίζονται στην ανυπαρξία γιατί αδυνατούν να προσφέρουν ένα μίνιμουμ αλλά συνεκτικό σχέδιο στοιχειώδους προστασίας των λαϊκών εισοδημάτων, της εργασίας και του κοινωνικού κράτους. Απέναντι στην επέλαση του «πληθωρισμού απληστίας» δεν μπορούν να βρουν ένα τρόπο ο απλός εργαζόμενος να αγοράζει λάδι, να πληρώνει το ρεύμα, να έχει τα απαραίτητα φάρμακα και να μην κινδυνεύει με έξωση ή πλειστηριασμό της κατοικίας τους.
Αν η κρίση δημιουργείται από τη διάρρηξη των σχέσεων με τους «από κάτω», η απάντηση έρχεται απ’ ευθείας από την αστική τάξη. Τα επιχειρηματικά λόμπι, η κρατική γραφειοκρατία και η διεθνής διπλωματία προτείνουν τη δική τους ατζέντα και πρόσωπα. Το αστικό μπλοκ παύει να είναι αντικείμενο του πολιτικού σχεδίου του «ιστορικού συμβιβασμού» και μετατρέπεται σε ενεργό υποκείμενο. Ο τρόπος που τα κόμματα της κυβερνώσας αριστεράς δοκιμάζουν να απαντήσουν στην πολιτική τους κρίση, γίνεται αναζητώντας μεγαλύτερες υποχωρήσεις προς το κεφάλαιο. Εγκαταλείπουν όλη τη φιλολαϊκή φρασεολογία και προσχωρούν στο δρόμο του (δήθεν) ρεαλισμού. Γίνονται ακόμα πιο χυδαίοι υποστηρικτές του συμβιβασμού με την κοινωνία της φτώχειας και της εξαθλίωσης.
Σ’ αυτή την κρίση έρχονται να απαντήσουν τα υπόλοιπα κόμματα της αριστεράς. Το ΚΚΕ, το ΜΕΡΑ, ο Λαφαζάνης, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ (με όλες τις εκδοχές της) αλλά και ο νέος υπό διαμόρφωση πολιτικός χώρος των 11 αποχωρησάντων βουλευτών από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Μπορεί να απουσιάζει το μεγάλο κίνημα του 2008 – 2011 αλλά τότε όλοι δήλωναν ανέτοιμοι και άπειροι. Το ΚΚΕ προχώρησε στο 19ο συνέδριο το 2012 και αποκήρυξε τον «κυβερνητισμό». Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν είναι ο άγνωστος σχηματισμός που φτιάχτηκε το 2009. Έχει σχεδόν 15 χρόνια παρουσία, δημοτικούς συμβούλους και συνδικαλιστικά στελέχη. Ο Βαρουφάκης, ο Λαφαζάνης και η Αχτσιόγλου «ξέρουν» πλέον από τις παγίδες του κομφορμισμού και, θεωρητικά, θα μπορούν να καταθέσουν ένα πιο πειστικό αριστερό πρόγραμμα.
Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στις προγράμματα, ούτε είναι θέμα υποκειμενικής στάσης και κριτικής απέναντι τους. Το πρόβλημα βρίσκεται στις αποτυχίες του παρελθόντος τους και στην αδυναμία να υπερβούν αυτό. Οι δυνάμεις αυτές θα δοκιμάσουν τις ίδιες συνταγές της περασμένης δεκαετίας και θα ελπίζουν να έχουν διαφορετικό αποτέλεσμα αυτή τη φορά.
Δεν βγάζουμε την ΟΡΜΑ από τη βασανιστική βάσανο της κριτικής. Μπαίνοντας στο 2024 κλείνουμε δέκα χρόνια ύπαρξης και θα έπρεπε να είχαμε πετύχει πολύ περισσότερα. Η κρίση ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποδεσμεύει ένα πολιτικό δυναμικό και να τροφοδοτεί πολλά και ενδιαφέροντα ερωτήματα, αλλά εμείς κοιτάμε τον ταξικό αντίπαλο: την κυβέρνηση της ΝΔ. Την ώρα που θα καταρρέουν πολλές ρεφορμιστικές δικλείδες ασφάλειας, δεν πρέπει μόνο να τις κληρονομήσουμε. Δεν αρκεί να βάλουμε άλλους δημοτικούς συμβούλους ή συνδικαλιστές να παίξουν το ρόλο που παρατάει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν αναζητούμε να αναστηλώσουμε το «κίνημα»! Αναζητούμε να του δώσουμε διαφορετικά εργαλεία να παλέψει. Όχι μόνο συνδικάτα και κοινωνικούς αγώνες αλλά στρατηγική ανατροπής του καπιταλισμού!
Να φέρουμε ξανά το όραμα και την ελπίδα της Σοσιαλιστικής Επανάστασης μέσα από την Τέχνη της Εξέγερσης!