Κολομβία – Βραζιλία: ακόμα και οι πιο άγριες ακροδεξιές κυβερνήσεις βρίσκονται σε αμφισβήτηση
Το τελευταίο διάστημα έχει ξεσπάσει ένα κύμα αντιστροφής της αστικής αντεπανάστασης. Αυτή η αλλαγή προέρχεται από τους αγωνιζόμενους λαούς, που οι ταξικές τους μάχες απονομιμοποιούνούν τις ακροδεξιές κυβερνήσεις στην περιοχή. Ενδεικτικά παραδείγματα αυτής της κατάστασης είναι η Κολομβία και η Βραζιλία όπου το κίνημα έχει καταφέρει να προβάλλει σθεναρές αντιστάσεις απέναντι σε απάνθρωπα καθεστώτα.
Η Κολομβία -ειδικότερα τα τελευταία 25 χρόνια-, έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο βάρβαρες κυβερνήσεις παγκοσμίως, που ακροβατούν ακόμα μεταξύ κοινοβουλευτισμού και δικτατορίας, με τον πρώτο τύπο διακυβέρνησης να επικρατεί. Το ακροδεξιό κράτος του Ντουκέ έχει εφαρμόσει μια πολύ σκληρή οικονομική πολιτική με περικοπές, διάλυση των συνδικάτων και των απεργιών, αντεργατικά μέτρα και εξαθλίωση για τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα. Επιπλέον, η κυβέρνηση στην Κολομβία επέβαλε ένα πολύ επιθετικό λοκντάουν, που όποιος δεν το εφάρμοζε δεχόταν καταστολή ακόμα και με σφαίρες ή ακόμα και βιασμούς. Φυσικά, το κράτος της χώρας όλα αυτά τα χρόνια, για να επιβληθεί έναντι της κοινωνίας, αλλά κυρίως έναντι των οργανώσεων και των αγωνιστών, είχε στην υπηρεσία του το παρακράτος και τους ναρκέμπορους των καρτέλ που κυριαρχούν εκεί. Από την σφαγή ανταρτών στο βουνό, μέχρι κρέμασμα συνδικαλιστών και οικολόγων από γέφυρες, αποτελούν πάγιες τακτικές των καρτέλ (σε αγαστή συνεργασία με το κράτος βέβαια), για την αντιμετώπιση κάθε προοδευτικής φωνής που επιχειρεί να οργανώσει ταξικούς αγώνες.
Ωστόσο, από τον περασμένο Οκτώβρη ο λαός της Κολομβίας έχει πρωτοστατήσει σε αντικυβερνητικές κλιμακούμενες διαδηλώσεις ενάντια στην κυβέρνηση του Ντουκέ. Αφορμή υπήρξε ένα νομοσχέδιο που επιχείρησε να περάσει η κυβέρνηση και αυτό έδωσε το έναυσμα για την μαζική παρουσία του κόσμου στον δρόμο. Οι εν λόγω διαδηλώσεις δεν ήταν απλά ένα πυροτέχνημα απάντησης στο νομοσχέδιο, αλλά έχουν αποτελέσει το όχημα των κολομβιανών αγωνιστών για την απονομιμοποίηση και αστάθεια της κυβέρνησης. Παρά την ανελέητη καταστολή του στρατού, της αστυνομίας και του παρακράτους, ο αγώνας συνεχίζεται βυθίζοντας την ακροδεξιά του Ντουκέ σε αδιέξοδο.
Από την άλλη, στην Βραζιλία το καθεστώς – φόβητρο του Μπολσονάρο που στήθηκε να τρομοκρατήσει το κίνημα σε όλη τη Λατινική Αμερική βρίσκεται σε βαθειά κρίση. Μετά την διακυβέρνηση του PTB (του εργατικού κόμματος με αρχηγό τον Λούλα), το αστικό σύστημα οργάνωσε μια τρομακτική αντιδραστική επίθεση προς τον Λούλα τον ίδιο αλλά και συνολικά στην Βραζιλιάνικη κοινωνία. Όσο ρεφορμιστική και αν ήταν η κυβέρνηση του Λούλα το σύστημα δεν μπορούσε να ρισκάρει την επανεκλογή του. Γι΄ αυτό στήθηκαν ψευδή κατηγορητήρια για διαφθορά εναντίον του, καταδικάζοντας τον άλλοτε πρόεδρο της Βραζιλίας σε φυλάκιση, καθώς και στην δια παντός απαγόρευση συμμετοχής σε εκλογές. Επιπλέον το σύστημα ήρθε σε συμφωνία για την στήριξη του ‘’εκλεκτού των αστών’’, ακροδεξιού Μπολσονάρο, με αποτέλεσμα να αναδειχθεί στην εξουσία.
Οι υποσχέσεις του Μπολσονάρο ήταν η ριζική πάταξη των οργανώσεων και του κινήματος δια της καταστολής, σε συνδυασμό με την επιβολή ενός φιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου. Παρ’ όλη την επίθεση που η κυβέρνηση εξαπέλυσε προς τα σωματεία, τους φοιτητές, τις Φαβέλας, κ.λπ., το οργανωμένο, ταξικό κίνημα παρέμεινε στον δρόμο και με σύμμαχο τις μεγαλειώδεις διαδηλώσεις, κατάφερε να ανατρέψει πολλούς νόμους και νομοσχέδια, όπως και να αναγκάσει την απόσυρση αρκετών άλλων.
Παράλληλα η κρίση του Covid-19, αλλά και οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις του Μπολσονάρο, προκάλεσαν βαθιά ύφεση στην οικονομία της Βραζιλίας. Οι πολιτικές του είχαν ως αποτέλεσμα την συρρίκνωση μισθών και συντάξεων και την περαιτέρω εξαθλίωση των πληβείων τάξεων και την εξάπλωση της ακραίας φτώχειας. Το σύστημα υγείας δεν ενισχύθηκε, αφήνοντας ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων στις Φαβέλας να πεθάνουν κατά χιλιάδες.
Η αποτυχία του Μπολσονάρο να απομονώσει (και εν τέλει να διαλύσει) το κίνημα σε συνδυασμό με την άθλια αντιμετώπιση της πανδημίας, έβαλε την κυβέρνηση του σε πολύ δεινή θέση με την ακροδεξιά κυριαρχία του να αμφισβητείται ακόμα και από συστημικά κομμάτια. Επιπλέον, όλες οι κατηγορίες ενάντια στον Λούλα απορρίφθηκαν, με αποτέλεσμα την αποφυλάκισή του και την συμμετοχή του στις εκλογές του 2022, με ρεαλιστική προοπτική την εκ νέου ανάληψη της εξουσίας.
Το γενικότερο συμπέρασμα από την εξέταση αυτών των δύο χωρών αντιπροσωπεύει συνολικά την Νότια Αμερική. Η ακροδεξιά επίθεση απέτυχε. Το κίνημα και οι οργανώσεις μέσα από τους διαρκείς, μαζικούς και κλιμακούμενους αγώνες τους, πέτυχαν είτε την ανατροπή νομοσχεδίων, είτε την απονομιμοποίηση κυβερνήσεων, είτε ακόμα και την εγκαθίδρυση δημοκρατικών συνταγμάτων. Όλα αυτά ήταν προϊόν σκληρών μαχών που δόθηκαν από την εργατική τάξη και επανέφεραν ένα μαζικό, προοδευτικό κίνημα στο δρόμο που αποσταθεροποίησε την ακροδεξιά ηγεμονία στην περιοχή.
