Αντιφασιστική Φρουρά | Τεύχος 64 | ΦΕΒ 2025
Όταν μια γυναίκα, αστυνομικός στη ΓΑΔΑ, κατήγγειλε τον σύζυγό της, επίσης αστυνομικό στη Φρουρά της Βουλής, ότι επί χρόνια χτυπούσε και βίαζε τα παιδιά τους και την ίδια, ενώ την εξανάγκαζε να βιάζει και αυτή τα ίδια τους τα παιδιά, μας πήρε η μπόχα από τους επιφορτισμένους με την άσκηση της νόμιμης βίας, μπάτσους και από την περίκλειστη οικογενειακή ζωή, που όπως διαμορφώνεται στις καπιταλιστικές κοινωνίες, παράγει σχέσεις ιδιοκτησίας, εκμετάλλευσης, αλλά και τις κατάλληλες συνθήκες για να επικρατήσουν η βία και η κακοποίηση.
Χωρίς αμφιβολία πρόκειται για ένα ακραίο και καθόλου συνηθισμένο περιστατικό της ακραία, όμως, συνηθισμένης ενδοοικογενειακής βίας. Χωρίς αμφιβολία δεν πρόκειται ούτε για το πρώτο ούτε για το τελευταίο περιστατικό βίας με πρωταγωνιστές μπάτσους, όργανα της τάξεως, που στο αφήγημα της κυρίαρχης ιδεολογίας μεριμνούν για την προστασία και την ασφάλεια του πολίτη. Αυτό, όμως, για το οποίο πράγματι μεριμνούν είναι για την προστασία των καπιταλιστικών συμφερόντων. Οι μπάτσοι εκπαιδεύονται για να καταστέλλουν όσους αντιστέκονται στο άδικο σύστημα, για να καταστέλλουν διαμαρτυρίες, απεργίες, διαδηλώσεις. Οι μπάτσοι εκπαιδεύονται στη βία, και ως όργανα του καπιταλιστικού κράτους διαποτίζονται από τον ρατσισμό, τον σεξισμό και την απανθρωπιά που αυτό γεννάει και ασκούν βία, είτε νόμιμα είτε αυθαίρετα και ασύδοτα.
Οι μπάτσοι απλά είναι μπάτσοι, και είναι αδιάφορο οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό τους πέρα από αυτό που εκπροσωπούν. Στην απεχθή ιστορία κακοποίησης μέσα στην οικογένεια των μπάτσων, η μπατσίνα είναι ταυτόχρονα θύμα της έμφυλης βίας αλλά και θύτης. Και το φύλο της, τελικά, παύει να έχει σημασία. Σημασία έχει μόνο ο ρόλος της. Και ο ρόλος της συνοψίζεται στη βία ενάντια στους εξεγερμένους, τους μετανάστες, τους φτωχοδιαβόλους· ακόμη και στην άσκηση της έμφυλης βίας, και ας είναι και η ίδια γυναίκα και ταυτόχρονα πιθανό θύμα, αυτό δεν την καθιστά σύμμαχο των γυναικών, καθότι ως μπατσίνα αποσκοπεί στη διατήρηση της πατριαρχίας και του καπιταλιστικού κράτους.
Στην πατριαρχία η γυναίκα αντικειμενοποιείται και καταπιέζεται, ενώ ο καπιταλισμός ενισχύει τα πατριαρχικά πρότυπα ώστε να τα χρησιμοποιεί προς όφελός του. Ο καπιταλισμός προχώρησε στη διάκριση των τόπων παραγωγής (χώροι εργασίας) από την αναπαραγωγή καθιστώντας την τελευταία ως αποκλειστική ευθύνη της γυναίκας, περιορίζοντάς την έτσι στην οικιακή εργασία και στον ρόλο της μητέρας. Απλήρωτη οικιακή εργασία και απλήρωτα μητρικά καθήκοντα που μείωσαν το εργατικό κόστος και αύξησαν τα καπιταλιστικά κέρδη. Ακόμη και σε κοινωνίες που η γυναίκα κατάφερε να κατακτήσει δικαιώματα, όπως αυτό της εισόδου στην αγορά εργασίας, οι διακρίσεις εις βάρος της δεν έπαψαν να υφίστανται. Οι υποτιμημένες οικιακές εργασίες συνεχίζουν να θεωρούνται προορισμένες για τις γυναίκες, οι οποίες παράλληλα εργάζονται και σε τόπους παραγωγής, αλλά με χαμηλότερους μισθούς σε σχέση με τους άντρες και συχνότερα από αυτούς σε ελαστικές σχέσεις εργασίας, καθώς η παραγωγική εργασία που προσφέρει η γυναίκα υπολογίζεται ως συμπλήρωμα για το οικογενειακό εισόδημα.
Η πατριαρχία προσφέρει το απαραίτητο ιδεολογικό οπλοστάσιο, ώστε να εκλαμβάνονται οι κοινωνικές ανισότητες ως φυσικές. Η επίκληση στη φύση μετατρέπει τις διακρίσεις εις βάρος των γυναικών σε μια φυσική και δίκαιη κατάσταση. Η γυναίκα θεωρείται κατώτερη γιατί απλά είναι κατώτερη και ο ρόλος της περιορίζεται σε αυτόν της μητέρας και φροντίστριας. Η γυναίκα μετατρέπεται σε ιδιοκτησία του άντρα και σε χρηστικό, προς όφελός του, αντικείμενο. Χάνει το δικαίωμά της να ελέγχει το σώμα και τη ζωή της. Η κυριαρχία πάνω της συνοδεύεται από τη βία· βία σεξουαλική, σωματική, ψυχολογική, βία απαραίτητη για την υποταγή της και τη συμμόρφωσή της με τις πατριαρχικές επιταγές.
Η κυρίαρχη έμφυλη ιδεολογία βρίσκει την εφαρμογή της μέσα στην οικογένεια η οποία ταυτόχρονα φροντίζει και για τη διαιώνισή της. Η οικογένεια μέσα στον καπιταλισμό ενσωματώνει στην ιδιωτικότητά της την απανθρωπιά του τελευταίου, απανθρωπιά που απορρέει από τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που ο ίδιος ο καπιταλισμός δημιουργεί. Οι σχέσεις που αναπτύσσονται εντός της οικογένειας είναι σχέσεις ιδιοκτησίας και εκμετάλλευσης, σχέσεις που μοιραία ευνοούν την εκδήλωση των ενδο-οικογενειακών εγκλημάτων.
Ο καπιταλισμός τους βρωμάει και ζέχνει. Ενώ ο ίδιος αποτελεί φυτώριο της κακοποίησης, οι ευθύνες του αποσιωπούνται και μετακυλίονται αποκλειστικά σε ατομικούς παράγοντες, όπως σε συγκεκριμένα ψυχολογικά χαρακτηριστικά των θυτών. Για την αντιμετώπισή της, δε, προκρίνονται τιμωρητικές πολιτικές μέσω της αυστηροποίησης των ποινών για τους θύτες, ενώ η λύση αναζητείται σε ένα αποτελεσματικότερο καπιταλιστικό κράτος, μια αποτελεσματικότερη αστυνομία. Μόνο που κράτος και αστυνομία επιτελούν τον ρόλο τους αρκούντως αποτελεσματικάμ γιατί ο ρόλος τους συνοψίζεται στην καταστολή και την καταπίεση. Δεν είναι ουτοπία να αγωνίζεται κανείς για την ισότητα, την ελευθερία και την εξάλειψη κάθε μορφής διακρίσεων. Ουτοπία είναι να θεωρεί κανείς ότι το σύστημα που προκαλεί τις διακρίσεις και την έμφυλη βία, είναι αυτό που μπορεί και να τις αντιμετωπίσει.
της Κ.Π.
