Η στέγη γίνεται κέντρο ταξικής σύγκρουσης
του Α. Ω.
Πρόσφατα βρεθήκαμε μπροστά σε μία σπασμένη πόρτα σπιτιού στην λαϊκή γειτονιά των Ιλισίων της κατοικίας μιας συνταξιούχου που απειλείται με έξωση για ένα χρέος 15.000 ευρώ από κάρτα, από αυτή με τα υπέρογκα επιτόκια, σε μία εταιρεία διαχείρισης airbnb – μετά από έρευνες είναι άφαντη σαν φυσική ύπαρξη αφού στον σύγχρονο κόσμο των αετονύχηδων της κερδοσκοπίας της προσόδου δεν χρειάζεται να έχεις παρά έναν υπολογιστή και μία πρόσβαση στο internet, και άκρες και γνωριμίες με τραπεζίτες και κυβερνητικούς παράγοντες, ενίοτε βουλευτές και υπουργούς.
Σπασμένη με ηλεκτρικό πριόνι από την αστυνομία και τον δικαστικό επιμελητή που με ιδιαίτερη προθυμία όρμησαν άγρια ξημερώματα να υπηρετήσουν τα συμφέροντα και τις εντολές των αόρατων αφεντικών τους κόντρα σε κάθε αίσθημα ανθρωπιάς.
Η μαζική και άμεση απάντηση όμως, με συγκέντρωση στην αρχή δεκάδων και αργότερα με συγκέντρωση εκατοντάδων αλληλέγγυων, ήταν η απάντηση στα κοράκια της κερδοσκοπίας και στα ένοπλα, αστυνομικά, αποσπάσματα τους. Το σπίτι της χαμηλοσυνταξιούχου Ιωάννας Κολοβού σώθηκε, από τη άμεση μαζική αλλά και ανυποχώρητη στις αστυνομικές πιέσεις αγωνιστική αντίσταση και παρουσία.
Την Τετάρτη 30 Νοέμβρη, ανταποκριθήκαμε στο κάλεσμα για την υποστήριξη του συντρόφου Λευτέρη Σιδέρη, ψυκτικού στο Περιστέρι και γνωστού για τους μακροχρόνιους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες του, για να τον στηρίξουμε μαζί με πολλές άλλες οργανώσεις και συλλογικότητες απέναντι στην απειλή πλειστηριασμού του σπιτιού του, μίας κατοικίας των 52 τμ. για μία τετραμελή εργατική οικογένεια στο Περιστέρι. Ένα πλειστηριασμός που ξεκίνησε γιατί καθυστέρησαν μερικές δόσεις του δανείου, τόσο απλά. Καθυστερήσαν μέσα στην κρίση που έχουν ρίξει τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και την νεολαία, οι καπιταλιστές και οι δικές τους ανάγκες του κέρδους και της αισχροκέρδειας.
Η συγκέντρωση έγινε στην Καλλιθέα, έξω από το κτίριο της DoValue, ένα από αυτά τα found που χρησιμοποιούν οι τράπεζες για να διαχειρίζονται τα κεφάλαια και τα δάνεια τους ή αλλιώς ο μοντέρνος τρόπος να κρύβουν τις αρπαχτές τους. Παρόλη την βροχή, η συμμετοχή στην συγκέντρωση που καλέστηκε μόλις την προηγούμενη μέρα, ήταν αξιοσημείωτη και έπαιξε σημαντικό ρόλο στις πιέσεις στους γραφειοκράτες και τα αφεντικά του found, να αναστείλουν τον πλειστηριασμό του σπιτιού, δίνοντας στον σύντροφο Λευτέρη μία ανάσα ζωής.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο ίδιος στο τέλος: «Σήμερα με τη βοήθεια του κινήματος αλληλεγγύης και την πίεση στην εταιρεία καταφέραμε να αναστείλουμε τον πλειστηριασμό και να δοθεί περιθώριο να καλύψουμε το δάνειο. Θεωρώ ότι μόνη λύση είναι ο κοινός αγώνας. Το σύνθημα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι, Ο εξεγερμένος λαός σώζει τον λαό».
Και τα δύο συμβάντα με απόσταση λίγων ημερών δείχνουν την νέα τροπή που παίρνει η κατοικία και το δικαίωμα στην στέγη στην Ελλάδα στην εποχή της ΝΔ και του Μητσοτάκη.
Η στέγη από αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα γίνεται ολοένα
και περισσότερο εμπόρευμα, κεφάλαιο και πρόσοδος
Η απελευθέρωση των πλειστηριασμών από το κράτος μετά από μια υπερδεκαετή περίοδο οικονομικής κρίσης και περιορισμού των μισθών και των συντάξεων και κάθε λογής εισοδήματος της εργατικής τάξης έχουν ανοίξει ένα τεράστιο όγκο κατοικιών που βρίσκονται στην αιχμή της απώλειας για τους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, τους εργαζόμενους και τις οικογένειες τους. Στην ουσία απειλούνται να πεταχτούν στο δρόμο χιλιάδες εργαζόμενοι και συνταξιούχοι, δρομολογώντας ταυτόχρονα μια τεράστια μεταφορά πλούτου στα χέρια των τραπεζών των found, και κάθε λογής κερδοσκόπων.
Και πια δεν είναι μόνον οι παραδοσιακές τράπεζες με τα μεγάλα χοντρά χρηματοκιβώτια, αλλά και ένα σωρό εταιρείες που τρέφονται σαν βρικόλακες από το δράμα που δημιουργούν οι τραπεζίτες. Εταιρείες, πολλές από αυτές δικηγορικές, που παίρνουν τηλέφωνα, εταιρείες και funds που διαχειρίζονται τα δάνεια, τα κόκκινα και όπως αλλιώς τα ονοματίζουν οι οικονομολόγοι του αστικού πολιτισμού, εταιρείες κερδοσκόπων που αγοράζουν και πουλούν σε πακέτα τα οικιστικά δάνεια του κόσμου στην διεθνή αγορά από το Λονδίνο ως την Σιγκαπούρη, εκείνο το σπιτάκι του κυρ Θανάση έχει γίνει κομμάτι ενός χαρτοφυλακίου που ταξιδεύει μέσα από τα καλώδια από τράπεζα σε τράπεζα.
Και κάπου εκεί σκάει η καινούργια μόδα της καπιταλιστικής κερδοσκοπίας. Το airbnb, ή αλλιώς με μια μαρξιστική προσέγγιση η “τουριστικοποίηση της κατοικίας”. Μέσα στην κρίση του ο καπιταλισμός ευφυής και ευφάνταστος όταν πρόκειται να βρει νέους τρόπους παραγωγής κέρδους για τα αφεντικά, μετατρέπει την κατοικία, από απλή πρόσοδο σε μία μηχανή παραγωγής άπλετης κερδοσκοπίας ενάντια πολλές φορές σε κάθε έννοια δικαιώματος ακόμα και με την τυπική έννοια του αστικού δίκαιου. Σταδιακά εμφανίζονται πολλές μεσαίες και μεγάλες εταιρείες που παίρνουν στην ιδιοκτησία τους, το λένε και χαρτοφυλάκιο σαν να είναι τα σπίτια για αυτούς τίποτα παραπάνω από ένα μάτσο χαρτιά, τα σπίτια του κόσμου σε ιδιαίτερα φτηνές φυσικά τιμές εκμεταλλευόμενες ακριβώς το νέο πλαίσιο της κρίσης και των πλειστηριασμών, όπως ακριβώς έγινε με το σπίτι της Κολοβού στα Ιλίσια. Και την επόμενη στιγμή η κερδοσκοπία και η αυθαιρεσία των τιμών του airbnb, απαλλαγμένη από όρια και νομικούς περιορισμούς απογειώνει τις τιμές των ενοικίων μετατρέποντας σταδιακά ολόκληρες γειτονιές σε ακριβοθώρητες για τους ντόπιους και μόνιμους κατοίκους της. Παρασύροντας μαζί, τις τιμές των καταστημάτων και των αγαθών που πουλιούνται σε αυτά. Ολόκληρες περιοχές, όπως το Παγκράτι, το Κουκάκι, ο Νέος Κόσμος, τα Πατησιά, το Γουδί και τα Ιλίσια, η Κυψέλη, τα Πετράλωνα γίνονται πολύτιμες για τους ιδιοκτήτες και απλησίαστες για τους νυν ενοίκους. Στην Κυψέλη χαρακτηριστικά, μία από τις πιο λαϊκές γειτονιές, η αύξηση των τιμών airbnb μεταξύ 2019 και 2022 άγγιξε το 102%!
Και δίπλα σε όλα αυτά, κάθε μικροϊδιοκτήτης πιστεύει ότι ήρθε η σειρά του να ισοφαρίσει την χασούρα των προηγούμενων χρόνων μετατρέποντας εκείνα τα ένα ή δύο διαμερισματάκια που έχει σε μηχανές παραγωγής χρυσού. Για κάτι τέτοιους βγήκε άλλωστε και η λαϊκή ρήση “ από τη μύγα ξύγκι”.
Δεν ξεχνάμε βέβαια και τον κατασκευαστικό τομέα που παίρνει φωτιά, καθώς βλέπουμε ήδη τους δήμους της Αττικής να μετατρέπονται σε εργοτάξια κύρια ανακατασκευών και ανακαινίσεων αλλά και αρκετών νεών κατασκευών, ακριβώς σε αυτές τις γειτονιές. Εκείνο το πάγωμα της εποχής των μνημονίων της κατασκευαστικής ευφορίας, πρέπει πια να αποκατασταθεί, καθώς εκατοντάδες μηχανήματα περιμένουν αδιάθετα στις αποθήκες.
Και κάθε σωστός δήμαρχος δεν φαίνεται να χάνει την ευκαιρία, παραδίδοντας τα πάντα σε αυτές τις νέες συνθήκες που γίνονται οι πόλεις μας. Με πρωταθλητή φυσικά τον Μπακογιάννη. Από τους μεγάλους περιπάτους, το σχέδιο είναι η μετατροπή του κέντρου της Αθήνας σε παράδεισο των μεγαλοκαταστηματαρχών, του τουρισμού, και των εταιρικών γραφείων, ενώ ολοένα και περισσότερες γειτονιές μετατρέπονται σε οικονομικά άπαρτα για την πλειοψηφία των εργαζομένων και της νεολαίας, και αυτοί σπρώχνονται σε πιο απομακρυσμένες γειτονιές και δήμους ολοένα και μακρύτερα από τις δουλειές και τις σπουδές τους. Και από δίπλα και ο Μώραλης που έχει παραδώσει τον Πειραιά στους εργολάβους που αυτοί κάνουν κουμάντο στην πόλη, ενώ ο ίδιος, οι δημοτικοί σύμβουλοι και οι παρατρεχάμενοι του έχουν γίνει τροχονόμοι συμφερόντων και ευθυνών.
Και σε όλα αυτά πάντα από πίσω υπάρχει ένας κυβερνητικός παράγοντας του Μητσοτάκη. Αν και μέχρι τώρα τα κεντρικά στελέχη της ΝΔ και οι υπουργοί δεν φαίνεται να εκτίθενται, παρόλη την μεγάλη περιουσία που η πλειοψηφία τους κατέχει, άλλωστε έχουν πολλές άλλες αμαρτίες να καλύψουν αυτή την εποχή, ένα σωρό βουλευτές και χαμηλότερα στελέχη φαίνεται να κάνουν μακροχρόνια πάρτι με την λαϊκή κατοικία Τρανό παράδειγμα ο Πάτσης, που δείχνει με ακρίβεια πως γίνονται οι σωστές δουλειές μεταξύ κυβερνητικού έργου και ιδιωτικών εταιρειών κάτω από το ίδιο πρόσωπο, και πως μεγαλοτραπεζίτες, τοπικοί κομματάρχες, επαρχιακοί δικηγόροι, κατευθύνουν τις μοίρες εκατοντάδων και χιλιάδων ανθρώπων οδηγώντας πολλές φορές στην απελπισία. Περιμένουμε τίποτα λιγότερα από δεξιούς; Φυσικά και όχι. Έχουν μεγάλες ιστορικές καταβολές μαυραγοριτισμού.
Σταδιακά, η στέγη θα γίνει για το ελληνικό κεφάλαιο ένα νέο πεδίο πλουτισμού, αφού πια δεν μπορεί προσφέρει κάτι παραπάνω στις πληβείες τάξεις, πέρα από μία νέα εποχή απαλλοτριώσεων, και χιλιάδες εργαζόμενοι είτε θα χάσουν το σπίτι τους, είτε θα βρεθούν να νοικιάζουν με το 70% του πενιχρού μισθού τους μία τρύπα, πολλές φορές μακριά από τον τόπο εργασίας τους.
Είναι ο καπιταλισμός που πια δεν μπορεί αλλά και δεν θέλει να δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο κατοικίας, καθώς ο κατασκευαστικός τομέας – η οικοδομή – έχει καταρρεύσει προ πολλού ενώ η ιδιωτική χρηματοδότηση είναι ανύπαρκτη. Και μπορεί να απολαύσει την λεηλασία της λαϊκής περιουσίας που με κόπο και ιδρώτα στήθηκε την προηγούμενη εποχή.
Η αλληλεγγύη θα ακυρώσει τους νόμους του πλιάτσικου στην πράξη
Αλλά τίποτα δεν είναι μονόδρομος. Η ακύρωση της έξωσης της Κολοβού στα Ιλίσια, η αναστολή του πλειστηριασμού του Σιδέρη στο Περιστέρι, έχουν ένα κοινό. Την μαζική λαϊκή αντίδραση και αντίσταση. Δύο συνάνθρωποι μας δεν έχασαν το σπίτι τους επειδή οργανώσεις, πολίτες και αγωνιστές κινητοποιήθηκαν άμεσα και στήριξαν την προσπάθεια – με μαζικούς όρους – της αποτροπής της έξωσης και του πλειστηριασμού. Η μαγιά για να δημιουργηθεί ένα μαζικό μέτωπο αγώνα που θα πετάξει έξω τους τραπεζίτες και τους συνοδοιπόρους τους από τις γειτονιές και τα σπίτια μας, αποδείχτηκε ότι υπάρχει. Χρειάζεται να οργανωθεί, να μάθει από την εμπειρία του αγώνα της εποχής 2010-2012, την ισπανική εμπειρία επίσης. Οι αγώνες ενάντια σε κάθε έξωση και κάθε πλειστηριασμό είναι μάχες ενάντια στην κυβέρνηση της ΝΔ. Μόνον έτσι θα αποκτήσουν την δύναμη και την μαζικότητα που χρειάζονται αυτοί οι μικροί διάσπαρτοι αγώνες. Και οι συζητήσεις που έγιναν σε αυτές τις κινητοποιήσεις, στα Ιλίσια και στου Ζωγράφου, στο Περιστέρι και την Καλλιθέα, εκεί κατέληγαν πάντα. Πως αυτές οι μικρές μάχες αλλά και μικρές νίκες είναι μάχες και νίκες ενάντια στον Μητσοτάκη και το κεφάλαιο. Και το ερώτημα της επόμενης στιγμής είναι πώς θα γίνουν μόνιμες νίκες.
Αλλά αυτό δεν φτάνει. Ποτέ δεν φτάνει. Την ίδια στιγμή πρέπει αν δούμε πέρα από το στενό σήμερα, την προοπτική μίας άλλης διαφορετικής οργάνωσης της κατοικίας και των πόλεων μας. Χωρίς το βάρος του κέρδους, χωρίς την ατομική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής. Μια νέα σοσιαλιστική εποχή δίνοντας στους σημερινούς αγώνες ένα όραμα κοινωνικής απελευθέρωσης και διαφορετικής οργάνωσης της κοινωνίας. Τότε κάθε αγώνας αποκτά διαφορετική δυναμική και προοπτική.
