Μία από τις πιο οικονομικά δυνατές χώρες της Λατινικής Αμερικής με ένα ισχυρό πολιτικό σύστημα κατευθείαν από την εποχή της χούντας του Πινοσέτ και με σποραδικές συγκρούσεις της νεολαίας τα προηγούμενα χρόνια βρέθηκε στο διεθνές επίκεντρο μέσα από μια σειρά εξαιρετικά δυναμικών μαχών με επιτυχία.
Πίσω όμως από το οικονομικό θαύμα, η Χιλιανή κοινωνία είναι η πιο άνιση κοινωνικά οικονομία της Λατινικής Αμερικής με το πλέον μισερό κοινωνικό κράτος, εκπαίδευση και υγεία, η ανακοίνωση και μόνον της αύξησης του εισιτηρίου για τις συγκοινωνίες (το κόστος των συγκοινωνιών είναι το 14% του εργατικού μισθού) της πρωτεύουσας Σαντιάγκο, πυροδότησε μία σειρά από αγώνες που η κλιμάκωση της βίας – ακόμα και με απαγόρευση κυκλοφορίας – εκ μέρους της κυβέρνησης δεν κατάφερε να υποτάξει το αντίθετο μάλιστα κάθε αύξηση της καταπίεσης προκαλούσε ακόμα περισσότερο έντονους αγώνες.
Η τιμή του εισιτήριου απλά άνοιξε το κουτί της Πανδώρας σε μία χώρα που ο πλούτος της κοινωνίας κρατιέται ασφυκτικά στα χέρια μίας μικρής χούφτας ανθρώπων δεμένων με την παραδοσιακή στρατοκρατία και οι προοπτικές ανέλιξης είναι ψαλιδισμένες για τους μη έχοντες. Σε όλη την χώρα η ευκαιρία άνοιξε με μαζικούς όρους κόντρα στην ολοένα και πιο εντεινόμενη καταστολή.
Η απόσυρση της αύξησης των εισιτηρίων δεν στάθηκε ικανή να γυρίσει ο κόσμος στα σπίτια του αλλά αύξησε την αυτοπεποίθηση των μαζών που αναβάθμισαν τα αιτήματα για κοινωνική ασφάλιση και δημόσια παιδεία, ακόμα και την αλλαγή του Συντάγματος, που αποτελεί απολίθωμα της εποχής Πινοσέτ και προστατεύει με εκκωφαντικό τρόπο τα συμφέροντα της των αφεντικών, μπάτσων και δικαστών. Η εξαιρετικά σκληρή αστυνομική καταστολή που ο πρόεδρος της χώρας Σεμπαστιάν Πινιέρα εξαπέλυσε και προκάλεσε συνολικά 26 θανάτους, πάνω από 220 ακρωτηριασμούς, εκατοντάδες βιασμούς, 11000 τραυματίες και 8500 συλλήψεις και γέμισε με φρίκη τις οθόνες σε όλο τον κόσμο αποδείχτηκε ανίκανη να κάμψει το μαζικό κίνημα. Πέρα από την καθημερινή μαζική παρουσία στους δρόμους, τις συνεχόμενες απεργίες, τα κλειστά σχολεία και σχολές, οι συνεχείς μάχες με την αστυνομία στα οδοφράγματα, οι λεηλασίες των σούπερ μάρκετ και οι εμπρησμοί κτιρίων μεγάλων Χιλιανών πολυεθνικών οδήγησαν τελικά στην ικανοποίηση των αιτημάτων, στην αύξηση των μισθών και στην έναρξη της συζήτησης για νέο αντιπροσωπευτικό Σύνταγμα.
Οι Χιλιανοί εργάτες και νεολαίοι πάλεψαν σκληρά και αιματηρά για να μπορέσουν να έχουν τις πρώτες σημαντικές νίκες εδώ και 3 δεκαετίες νεοφιλελεύθερων επιθέσεων, μετά από μία σκληρή χούντα που εξαφάνισε τον ανθό του Χιλιανού λαού. Διεκδίκησαν την κοινωνική ισότητα μέσα σε μία κοινωνία που τους στερεί ακόμα και τα βασικά επιβάλλοντας μία από τις σκληρότερες νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Δεν ήταν η ώρα της μεγάλης μάχης για την συνολική ανατροπή, αλλά και μόνον οι εμπειρίες που ενσωμάτωσαν οι οργανώσεις και οι αγωνιστές για το μέλλον είναι πολύτιμες. Πλέον η στάση τους και η θέση τους θα είναι με περισσότερο θάρρος απέναντι στα αφεντικά και τους αστούς. Οι επόμενες μάχες μπορούν να είναι ακόμα πιο οξείες ταξικά.
Το παράδειγμα της Χιλιανής εξέγερσής του φθινοπώρου του 2019 απέναντι σε ένα κρατικό μηχανισμό εθισμένο στην πιο άγρια καταστολή και σε ένα αστικό μηχανισμό συνηθισμένο να μην δέχεται αμφισβητήσεις από τα αριστερά είναι ένα σημαντικό δίδαγμα. Η Λατινική Αμερική έχει προβάλλει ξανά στο προσκήνιο, Από την Χιλή και τις αιματηρές νίκες, στην αντίσταση απέναντι στον αμερικανοκίνητο πράκτορα στην Βενεζουέλα, στις νέες αντινεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις σε Αργεντινή και Μεξικό, οι νικηφόροι αγώνες στον Ισημερινό και η αντίσταση σε Κούβα κα Νικαράγουα, οι μάχες στην Βραζιλία κόντρα στον ακροδεξιό Μπολσονάρο. Δεν είναι μία μάχη με ευθείες, οι υποχωρήσεις υπάρχουν όπως με το πραξικόπημα και την παραίτηση Μοράλες στην Βολιβία, αλλά οι συνολικές εικόνες δείχνουν έναν κόσμο σε αναταραχή που αναζητά τις λύσεις πέρα από τους κοινοβουλευτικούς μηχανισμούς και είναι διατεθειμένος να κατέβει στον δρόμο και να δώσει τον αγώνα με τον πιο εντατικό τρόπο.
