Τα αποτελέσματα των εκλογών της 21ης Μαΐου 2023 κατέγραψαν μια πτώση των ποσοστών της αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ – ΚΚΕ – ΜΕΡΑ – ΛΑΕ – Κων/πούλου – Αντικαπιταλιστική Αριστερά) από 43% το 2019 σε 34% το 2023. Το αποτέλεσμα γίνεται ακόμα πιο βαρύ όταν προκύπτει μετά από τετραετή διακυβέρνηση της ΝΔ. Κύριος φορέας και υπεύθυνος γι` αυτή την εικόνα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ μιας και από αυτόν «έφυγαν» 500.000 ψήφοι προς τα δεξιά και κεντροδεξιά κόμματα. Οι εκλογές δεν κατέγραψαν τίποτα άλλο από τη συντριβή της στρατηγικής της «ήπιας» αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ.
Στις εκλογές δεν «τιμωρήθηκε» η διακυβέρνηση του 2015 και η υπογραφή των μνημονίων. Αυτή η πολιτική αποδοκιμάστηκε το 2019. Η συντριβή δεν ήλθε από το παρελθόν, αλλά από την πολιτική ανοχής απέναντι στην ακροδεξιά κυβέρνηση της ΝΔ. Οι κεντρικές επιλογές της ΝΔ είχαν την υποστήριξη του ΣΥΡΙΖΑ: Καραντίνα και «θα λογαριαστούμε μετά» – Ουκρανικό – Ελληνοτουρκικά και ΑΟΖ – Φράχτης Έβρου και πολεμικές δαπάνες. Ακόμα και εκεί που διαφωνούσαν δεν τολμούσαν να σηκώσουν το γάντι της μετωπικής αντιπαράθεσης. Πεντακόσιες χιλιάδες ψήφοι επέστρεψαν σε ΠΑΣΟΚ – Δεξιά, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ με την αντιπολιτευτική τακτική του τους «έπεισε» πως δεν υπάρχουν πλέον καινούριες ιδέες και οράματα από την αριστερά. Το «πρόγραμμα» που έλεγε ο Τσίπρας πως θα υλοποιούσε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε πάταγε σε διεκδικήσεις – κινήματα της περασμένης τετραετίας, ούτε σε κάποιου τύπου αριστερά οράματα. Aποτελούσε συρραφή αποσπασματικών φιλολαϊκών παραχωρήσεων που διέλυαν κάθε ίχνος συνεκτικού αριστερού λόγου.
Αυτή η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήρθε «από τα αριστερά». Κανένα άλλο κόμμα της δεν κέρδισε σημαντικό τμήμα από την κατάρρευση της στρατηγικής της αστικής διαχείρισης. Το ΜΕΡΑ έχασε γιατί ποτέ δεν ξέφυγε από την εικόνα της αριστερής γκρίνιας στο ΣΥΡΙΖΑ. Οι μερικές χιλιάδες ψήφοι που πήραν οι δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς έχουν τη (σημαντική μεν) αξία επιβίωσης των μηχανισμών αλλά δεν μπορούν να ισχυριστούν πως άλλαξαν το συσχετισμό. Η ήττα αυτού του χώρου δεν ήταν στις εκλογές του `23 αλλά τη διετία `10-`12: απλά μετά χάνονται συνεχόμενες ευκαιρίες ανασυγκρότησης. Η άνοδος του ΚΚΕ, δυστυχώς, δεν μπορεί να διαβαστεί με κάποιο παραπάνω ενθαρρυντικό πρόσημο. Το ΚΚΕ πρόβαλλε τη στρατηγική αδυναμία του να καταθέσει πρόταση εξουσίας και «επιβραβεύτηκε» από ένα δυναμικό που έχει αποδεχτεί το ρόλο του ως κυριαρχούμενη από τους καπιταλιστές τάξη. Το ΚΚΕ δεν προβάλλει την Επανάσταση σε αντιπαράθεση στην αστική διαχείριση, αλλά την οργάνωση των προλετάριων μέσα στην καπιταλιστική καθημερινότητα. Η κριτική στην δεξιά προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ δεν συνοδευόταν από στροφή στο «κίνημα», αλλά ερχόταν μαζί με την απουσία του από τις μεγαλύτερες ή μικρότερες μάχες του εργατικού κινήματος μετά την κρίση του 2008: Γρηγορόπουλος – Κούνεβα – αντιμνημόνιο – πλατείες – αντιφασισμός – δημοψήφισμα – καραντίνα – νόμος Χατζηδάκη. Αυτή η τακτική δεν είναι πολιτικός ρεαλισμός αλλά αποδοχή και αναπαραγωγή της εφιαλτικής πραγματικότητας.
Αυτή η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ δεν προήλθε από μια κρυφή συντηρητικοποίηση, έναν «ορμπανισμό» της κοινωνίας. Οι κοινωνίες δεν αποτελούνται από πληθυσμούς που μετακινούνται από την αριστερά στο φασισμό και από τη δεξιά στην κεντροαριστερά και αυτές οι μετακινήσεις δημιουργούν δεξιόστροφές ή αριστερόστροφες εξελίξεις. Το αστικό μπλοκ και η δεξιά, όπως και οι πληβείες τάξεις και η αριστερά, έχουν δομημένα κοινωνικά σώματα και οι εξελίξεις εξαρτώνται από την ομοιογένεια, τη δυναμική και τη στράτευση στην ταξική πάλη ή στην αμφισβήτηση – αμφιβολία – αποστράτευση τους.
Δυστυχώς, την ώρα που το αστικό μπλοκ αναδιοργανωνόταν γύρω από τη ΝΔ και έδινε το ένα χτύπημα πίσω από το άλλο, η αριστερά αναλωνόταν σε προγραμματικές διακηρύξεις εν κενώ. Οι εκλογές δεν αντιμετωπίστηκαν ως μια συμπυκνωμένη ταξική μάχη με συγκεκριμένα επίδικα. Η αριστερά έπεσε στην παγίδα του αστικού καθωσπρεπισμού και τα επιτελεία της συμπεριφέρονταν σαν ο λαός να καθόταν νηφάλια και ψύχραιμα να διαβάσει τα φυλλάδια και να επιλέξει μέσα από συγκριτική μελέτη το καταλληλότερο πρόγραμμα. Η ΝΔ οργάνωνε μεθοδικά τον ταξικό πόλεμο και η αριστερά νόμιζε πως συμμετείχε σε τηλεοπτικά πάνελ.
Στο θέμα φασισμού – αντιφασισμού, η αριστερά είχε ήδη πετύχει μια σημαντική πολιτική νίκη με τη διάλυση της χρυσής αυγής. Όμως οι δυνάμεις της αριστεράς αναλωνόντουσαν σε αόρατους εχθρούς: η μια μεριά επικεντρώνονταν στα πολιτικά πτώματα των έγκλειστων χρυσαυγιτών και μια άλλη σε θλιβερές συμμορίες ηλιθίων που πετάνε τρικάκια. Καμιά μεριά δεν είδε και δεν ανέδειξε το σχέδιο της ΝΔ να διαλύσει τις μισοφασιστικές γκρούπες και να προσκαλέσει ανοιχτά τον ακροδεξιό εσμό να συσπειρωθεί γύρω από την κυβέρνησή «τους». Η ανάδειξη το τελευταίο δεκαπενθήμερο του Σαμαρά και του ανοιχτά ρατσιστικού και εθνικιστικού λόγου ήταν η ξεκάθαρη παραδοχή της μετατροπής της ΝΔ σε μια ελληνική alt right δεξιά. Είδαμε να σηκώνεται κανένας «ανένδοτος» αντι-ακροδεξιός πολιτικός λόγος από πουθενά;
Στο θέμα των Τεμπών, έμοιαζε σαν έχουν περάσει χρόνια από το έγκλημα. Η λαϊκή οργή του Μαρτίου είχε μετατραπεί σε νηφάλιο πολιτικό διάλογο. Ο ΣΥΡΙΖΑ πλακωνόταν για το σταθμαρχείο της Λάρισας και αν λειτουργούσε το σύστημα ή αν χρειαζόταν νέο software που έλεγε η ΝΔ. Από την άλλη, η υπόλοιπη αριστερά διαφωνούσε αν η λύση είναι κρατικοποίηση – εθνικοποίηση ή εργατικός έλεγχος για τους σιδηροδρόμους. Είχαμε μια κυβέρνηση ΔΟΛΟΦΟΝΩΝ που έπρεπε να κυνηγηθεί με πέτρες και ξύλα και εμείς ψάχναμε τη διατύπωση του νομοσχέδιου. Η διαδήλωση στις Σέρρες ενάντια στον Καραμανλή έπρεπε να γίνεται σε κάθε υποψήφιο της ΝΔ σε κάθε πόλη ή γειτονιά της Ελλάδας. Είναι σαν μετά τη δολοφονία Γρηγορόπουλου να κουβεντιάζαμε αν υπάρχει σωστή εκπαίδευση των μπάτσων, τι ψυχολογική διαβάθμιση – υποστήριξη έχουν και αν χρειάζεται «εργατικός έλεγχος» στην αστυνομία ή λαϊκή πολιτοφυλακή.
Σε όλη την ατζέντα της ΝΔ δεν μπόρεσε να στηθεί μια μετωπική πολιτική μάχη από τις δυνάμεις της εργασίας με κύρια ευθύνη την ήπια «προγραμματική» αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ. Προφανώς και υπήρχαν ευκαιρίες. Το ταξικό κίνημα έδωσε όσες μάχες του οργάνωσαν οι υπαρκτές πολιτικές δυνάμεις της αριστεράς. Όμως, ποτέ δεν πείστηκε πολιτικά από τις στρατηγικές αυτών των δυνάμεων. Λέγαμε στην περασμένη «Αντιφασιστική Φρουρά»:
«Μετά τις 16 Μάρτη η αγανάκτηση του κόσμου δεν εξαφανίστηκε. Το κίνημα δεν ξυπνά στη διαδήλωση και κοιμάται την επόμενη μέρα. Το ταξικό κίνημα προφανώς και δεν δίνει εν λευκώ εξουσιοδότηση στις δυνάμεις που απέτυχαν να νικήσουν στον προηγούμενο γύρο. Χρησιμοποιεί ό,τι εργαλείο θα του προσφέρει η αριστερά να διεκδικήσει ένα πολίτικο παρών.»
Δυστυχώς, το εργατικό κίνημα δεν χρησιμοποίησε τα υπαρκτά ψηφοδέλτια για να αποκρούσει την ακροδεξιά επίθεση και αυτό διαμορφώνει ένα δυσάρεστο πολιτικό κεκτημένο που θα το χρησιμοποιήσει η ΝΔ για να κλιμακώσει την επίθεση. Ήδη προβάλλει το στόχο των 180 βουλευτών και της συνταγματικής αναθεώρησης για να κατοχυρώσει και με αυτό τον τρόπο την αντιδημοκρατική και αντιλαϊκή εκτροπή.
Η αριστερά οφείλει να ανασυνταχθεί.
Η Οργάνωση Μαχητικού Αντιφασισμού θα δώσει όλες τις δυνάμεις της να βγει ξανά στην επιφάνεια το Όραμα του Σοσιαλισμού και του Κομμουνισμού και θα προσπαθήσουμε να συνταχθούν δυνάμεις που να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε την Πολιτική Εξέγερση: την ώρα που καταρρέουν πολλαπλά οι αναζητήσεις αριστερόστροφης διακυβέρνησης μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα, η Σοσιαλιστική Επανάσταση παραμένει το μοναδικό νικηφόρο εργαλείο της αριστεράς για την Εξουσία των Πληβείων Τάξεων.
Οι εκδηλώσεις για τα 50 τεύχη του περιοδικού «Αντιφασιστική Φρουρά» συνεχίζονται την Πέμπτη 25/5 στο βιβλιοπωλείο Fata Libelli στις 7μμ στον Πειραιά και την Πέμπτη 1/6 στο βιβλιοπωλείο Ιδιώνυμο στις 7μμ στον Κορυδαλλό και αποτελούν κομμάτι της ανασυγκρότησης της αριστεράς που χρειαζόμαστε.
Αθήνα, 23/05/2023
