Αντιφασιστική Φρουρά | Τεύχος 64 | ΦΕΒ 2025
Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ: Μετανάστευση, Πολιτική και Εξωτερική Στρατηγική στο Προεδρικό Μέλλον των ΗΠΑ
Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως 47ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών έχει δημιουργήσει έναν κύκλο έντονων ανησυχιών σε εσωτερικό και διεθνές επίπεδο. Το μέλλον της Αμερικής μέσω της προεδρίας του φαίνεται μαύρο. Από τα πρώτα δευτερόλεπτα της προεδρίας του, ο Τραμπ υπέβαλε τον κόσμο σε μία νέα πολιτική περίοδο πολέμου και κλιμακούμενων εντάσεων, επικεντρώνοντας τη στρατηγική του σε θέματα αντιμεταναστευτικής πολιτικής, οικονομίας και εξωτερικής πολιτικής με σκοπό την εφαρμογή του συνθήματος “Make America Great Again” και με στόχαστρο τον προστατευτισμό της αμερικανικής οικονομίας ως τρόπο διάσωσης του κεφαλαίου μέσα στην αυξανόμενη κρίση.
Ένα από τα θέματα που ανέδειξε στην προεκλογική του εκστρατεία και που τώρα φαίνεται να εντείνει, είναι η αντιμεταναστευτική πολιτική του. Η μετανάστευση βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής του, καθώς προχώρησε στην επιβολή επιχειρήσεων-«σκούπας» κατά των μεταναστών, ειδικά σε πόλεις όπως το Σικάγο, ενώ ο ίδιος δήλωσε ότι θέλει να συνεχίσει με τη Νέα Υόρκη και το Μαϊάμι. Η πρώτη κίνηση για την εφαρμογή αυτής της πολιτικής, έχει ήδη ξεκινήσει μετά την ορκωμοσία του, με σκοπό να γίνει μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις απέλασης στην ιστορία των ΗΠΑ. Ισχυρίζεται ότι προσπαθεί να διασφαλίσει τα συμφέροντα των “καθαρών” Αμερικανών και να καθαρίσει τη χώρα από τους μετανάστες που, όπως ανακοινώνει, πλήττουν την οικονομία και την κοινωνία, διαχέοντας έτσι το ρατσιστικό του δηλητήριο.
Η επιχείρηση αυτή, που φέρει τον τίτλο της “Μεγαλύτερης Επιχείρησης Απέλασης”, σύμφωνα με το δημοσίευμα της Wall Street Journal, δείχνει τον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ επιθυμεί να επιβάλει μία αυστηρότερη και περισσότερο περιοριστική πολιτική. Η προεκλογική του εκστρατεία, ήταν γεμάτη με υποσχέσεις για τακτική ενάντια στους μετανάστες.
Ο Ρόλος των Δισεκατομμυριούχων και οι Σχέσεις του με τους Επιχειρηματίες
Στην πρώτη ημέρα της προεδρίας του, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν άργησε να ξεκαθαρίσει την πολιτική του προς την οικονομία, ανοίγοντας την πόρτα για κυβερνητικές θέσεις στους πιο ισχυρούς επιχειρηματίες του κόσμου και προσφέροντας τους μία θέση κοντά του. Στο πλαίσιο της τελετής ορκωμοσίας του, είδαμε τη συμμετοχή τριών από τους μεγαλύτερους καπιταλιστές στον κόσμο, όπως είναι οι Έλον Μασκ, Μαρκ Ζούκερμπεργκ και Τζέφρυ Μπέζος. Η τακτική αυτή αποδεικνύει την ισχυρή σύνδεση του Τραμπ με το κεφάλαιο, αποδεικνύει τις κινήσεις που θεωρεί ότι θα αποδώσουν για να καταφέρει, μέσω μιας ακροδεξιάς στρατηγικής, να δώσει μια διέξοδο στον αστισμό, ο οποίος βλέπει την κρίση να βαθαίνει.
Η ευνοϊκή στάση του προς αυτούς αλλά και η εύκολη πρόσβαση που τους παρέχει στις κυβερνητικές διαδικασίες, προμηνύει μία περίοδο όπου ο Τραμπ θέλει την προστασία της οικονομίας, καθώς και να την προσαρμόσει ακόμα περισσότερο στις ανάγκες του μεγάλου κεφαλαίου. Δεν είναι λοιπόν τυχαίοι οι καλεσμένοι του, οι μεγαλύτεροι καπιταλιστές και οι μεγαλύτεροι ακροδεξιοί από όλο τον πλανήτη, προετοιμάζοντάς μας έτσι για το τι έρχεται.
Στην ορκωμοσία του Τραμπ προκάλεσαν κύμα έντονης συζήτησης, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και διεθνώς οι αψιμαχίες για την παρουσία κορυφαίων CEO της τεχνολογίας στην τελετή στο Καπιτώλιο. Παράλληλα, οι καταγγελίες ότι ο Έλον Μασκ προέβη σε «ναζιστικό χαιρετισμό» αλλά και η επισημοποίηση πολιτικών που αναγνωρίζουν «μόνο δύο φύλα» δημιούργησαν κοινωνική πόλωση στην Αμερική.
Παρούσα ήταν η ακροδεξιά πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, από τη Λατινική Αμερική ο πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέρ Μιλέι, ενώ ο Μπολσονάρο παρόλο που καλέστηκε, δεν μπορούσε να παραστεί, καθώς του έχει απαγορευτεί η έξοδος από τη Βραζιλία.
Προστατευτισμός και ιμπεριαλιστική επιθετικότητα
Σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής και οι διεθνών σχέσεων, η εξωτερική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, όπως εκδηλώνεται από την ορκωμοσία του και τις πρώτες κινήσεις του στο διεθνές σκηνικό, προκαλεί ανησυχία. Η προσοχή του φαίνεται να επικεντρώνεται κυρίως στις κρίσιμες διεθνείς σχέσεις με τη Ρωσία, την Κίνα και την Ουκρανία, ενώ οι σχέσεις με τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη φαίνεται να υποβαθμίζονται. Συνεχίζουμε να παρατηρούμε πως η Ευρώπη είναι ο μεγάλος ασθενής και οι διεθνείς της σχέσεις οδηγούν σε εντάσεις.
Η Διεθνής Στρατηγική που φαίνεται να θέλει να ακολουθήσει ο Τραμπ στην εξωτερική του πολιτική έχει σημαντικό αντίκτυπο στις σχέσεις με τις άλλες μεγάλες δυνάμεις του κόσμου. Οι ΗΠΑ, υπό τη διοίκηση Τραμπ, φαίνεται να στρέφονται σε μια πιο απομονωτική στρατηγική, απομακρυνόμενες από τις παραδοσιακές τους συμμαχίες, όπως η ΕΕ, αλλά θέλουν την ενίσχυση του ΝΑΤΟ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός πιο διχασμένου διεθνούς περιβάλλοντος, με τις μεγάλες δυνάμεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα, να εκμεταλλεύονται το κενό εξουσίας και να αναζητούν ευκαιρίες για να ενδυναμώσουν τη δική τους επιρροή σε διάφορες περιοχές.
Η πολιτική του Τραμπ στο διεθνές επίπεδο, συνδυασμένη με την εσωτερική πόλωση, αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά την εικόνα των ΗΠΑ στο εξωτερικό. Η στάση του απέναντι σε συμμάχους και εχθρούς φέρνει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα της αμερικανικής ηγεμονίας και τη δυνατότητά της να διατηρήσει την παγκόσμια σταθερότητα, όπως ευαγγελίζεται.
Ο νέος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, προχώρησε πρόσφατα σε μια επιθετική κίνηση κατά της Κολομβίας ανακοινώνοντας σκληρές κυρώσεις, μετά την άρνηση του Κολομβιανού Προέδρου Γκουστάβο Πέτρο να δεχθεί δύο στρατιωτικά αεροσκάφη των ΗΠΑ με μετανάστες στους οποίους φορούσαν χειροπέδες, ζητώντας να τους συμπεριφέρονται με «αξιοπρέπεια».
Ο Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε την Κυριακή 26/01 ότι θα επιβάλει αντίποινα κατά της Κολομβίας, περιλαμβάνοντας δασμούς, κυρώσεις και απαγορεύσεις ταξιδιών, μετά την απόφαση της χώρας της Νότιας Αμερικής να αρνηθεί την είσοδο σε δύο αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη που μετέφεραν μετανάστες προς απέλαση, στο πλαίσιο της πολιτικής που ξεδιπλώνει ήδη από τις πρώτες μέρες της θητείας του ο Τραμπ, με στόχο τους μετανάστες. Ο Τραμπ ανέφερε ότι η ενέργεια του Κολομβιανού Προέδρου έθεσε σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών και έχει δώσει εντολή στην κυβέρνησή του να λάβει μια σειρά από μέτρα ως αντίποινα. Τα μέτρα περιλαμβάνουν την επιβολή έκτακτων δασμών 25% σε όλα τα αγαθά που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίοι θα αυξηθούν στο 50% μέσα σε μία εβδομάδα, απαγόρευση ταξιδιών και ανάκληση θεωρήσεων (visa) για Κολομβιανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους και τους συμμάχους τους, πλήρη επιβολή έκτακτων κυρώσεων από το Υπουργείο Οικονομικών, καθώς και τραπεζικές και χρηματοοικονομικές κυρώσεις και αυστηρότερους συνοριακούς ελέγχους για τους πολίτες της Κολομβίας. Η Κολομβία υποχώρησε μπροστά στις πιέσεις της Ουάσιγκτον, συμφωνώντας να δεχθεί πτήσεις επαναπατρισμού μεταναστών, έπειτα από μια έντονη διπλωματική σύγκρουση. Το επεισόδιο αυτό αναδεικνύει τη στρατηγική του Τραμπ να επιβάλλει την αμερικανική ισχύ, αλλά εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες μιας τόσο επιθετικής εξωτερικής πολιτικής.
Οι ευρύτερες επιπτώσεις της πολιτικής αυτής και οι συνέπειες της σύγκρουσης δεν περιορίζονται στη Λατινική Αμερική. Η Κίνα, που προσπαθεί να ενισχύσει την επιρροή της στην περιοχή, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Ο Κινέζος πρέσβης στην Κολομβία επεσήμανε τη «στενή συνεργασία» μεταξύ των δύο χωρών, θέλοντας να τονίσει τη δική του επιρροή. Παράλληλα, το επεισόδιο αναδεικνύει τους κινδύνους της πολιτικής Τραμπ, καθώς οι έντονες αντιδράσεις μπορεί να αποξενώσουν κρίσιμους συμμάχους και να ενισχύσουν τους γεωπολιτικούς του αντιπάλους.
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό δείγμα αποτελούν οι διακηρύξεις για προσάρτηση της διώρυγας του Παναμά και της Γροιλανδίας. Υποστηρίζει, λοιπόν, ότι μέσω οικονομικών και στρατιωτικών εξαναγκασμών θα προσπαθήσει να θέσει τις δύο περιοχές υπό τον έλεγχο του, εξετάζοντας και το ενδεχόμενο να επιβάλει δασμούς στη Δανία για το θέμα της Γροιλανδίας. Όσον αφορά τον Καναδά και το Μεξικό, δήλωσε ότι θα επιβάλει πολύ υψηλούς δασμούς και στις δύο χώρες, ενώ θα αλλάξει την ονομασία του Κόλπου του Μεξικού σε «Κόλπο της Αμερικής», εξαπολύοντας στη συνέχεια επιθετική ρητορική για το Μεξικό που «πρέπει να σταματήσει να αφήνει εκατομμύρια ανθρώπους να ξεχύνονται στη χώρα μας».
Η σχέση της ελληνικής κυβέρνησης με τον Τραμπ είναι υπαρκτή και είναι σχέση θαυμασμού. Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει σπεύσει να δηλώσει σίγουρη πως οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις θα παραμείνουν “στιβαρές” θέλοντας να δείξει εμπιστοσύνη στον Τραμπ, καθώς θαυμάζει τη στρατηγική του.
Ταυτόχρονα, ο Τραμπ χτίζει τη σχέση του με το σιωνιστικό κράτος. Ο Λευκός Οίκος έδωσε εντολή στο Πεντάγωνο να άρει τον περιορισμό για την προμήθεια βομβών βάρους ενός τόνου στο Ισραήλ.
Ένα ακόμα σημείο που στόχευσε ήταν η αντιπεριβαλλοντική πολιτική, καταστρατηγώντας την πολιτική “πράσινης ανάπτυξης” των φιλελεύθερων κομμάτων. Απέσυρε περισσότερους από 100 περιβαλλοντικούς κανόνες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είχαν σκοπό να περιορίσουν τους τοξικούς ατμοσφαιρικούς ρύπους, να περιορίσουν την έκθεση σε φυτοφάρμακα και να προστατεύσουν υδροφόρους ορίζοντες από την εξόρυξη άνθρακα. Ο Τραμπ έχει ήδη επισημάνει ότι η νέα του κυβέρνηση θα είναι εξίσου ευνοϊκή για τις μεγάλες επιχειρήσεις, και δη προς εκείνες που είναι φιλικά προσκείμενες στο επιτελείο του. Διατάσσει την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη Συμφωνία του Παρισιού, η οποία θεωρείται ότι έχει ως στόχο την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Στην εσωτερική πολιτική, επίσης, προχώρησε στο πάγωμα όλων των ομοσπονδιακών επιχορηγήσεων. Ο Λευκός Οίκος υπό τον Ντόναλντ Τραμπ έδωσε εντολή για την προσωρινή παύση όλων των ομοσπονδιακών επιδομάτων και δανείων, μια απόφαση που θα μπορούσε να διαταράξει εκπαιδευτικά, στεγαστικά και υγειονομικής περίθαλψης προγράμματα καθώς και βοηθήματα σε περιπτώσεις καταστροφών και άλλες πρωτοβουλίες, οι οποίες βασίζονται σε ομοσπονδιακά κονδύλια δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Εδώ και λιγότερο από μια εβδομάδα ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πλέον και επισήμως ο 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και ήδη έχει προβεί σε ένα κρεσέντο λαϊκισμού, εσωστρέφειας και μισαλλοδοξίας. Η μάχη του ταξικού κινήματος τόσο στην Αμερική όσο και σε κάθε χώρα δεν πρέπει να αναλωθεί μόνο στον δικαιωματισμό. Δεν μας αρκεί να ζητήσουμε έναν πιο «ανθρώπινο καπιταλισμό» ή «έναν πιο ανθρώπινο πρόεδρο», με μεγαλύτερες ευαισθησίες και περισσότερα δικαιώματα. Σαφώς αναγνωρίζουμε τη διαφορά ανάμεσα στην τωρινή και την προηγούμενη κυβέρνηση της Αμερικής, όσο κι αν και οι δύο εξυπηρετούν καπιταλιστικά συμφέροντα. Στόχος μας θα πρέπει να είναι να πάψει να υπάρχει η κυβέρνηση Τραμπ και το μαύρο μέλλον που θέλει να φέρει για την εργατική τάξη, τους μετανάστες, την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και κάθε καταπιεζόμενο άνθρωπο.
Μαρίνα Λύρα