Οι σχολές συγκροτούν ένα κοινωνικό πεδίο που όμοιό του, στην ελληνική πολιτική επικράτεια (και όχι μόνο), δεν συναντάμε. Η περίοδος που διανύουμε χαρακτηρίζεται από την καταχνιά που σκορπάει η επίθεση της Νέας Δημοκρατίας συνολικά στις ζωές μας. Μειώσεις μισθών-συντάξεων, ανεργία, κατάχρηση δημόσιου χρήματος, δισεκατομμύρια ευρώ σε απευθείας αναθέσεις, υποκλοπές, σκάνδαλα, βιασμοί, γυναικοκτονίες και για να ολοκληρωθεί η λίστα δεν φτάνουν εκατό Αντιφασιστικές Φρουρές. Κάθε μέρα και νέες ειδήσεις από μια ακροδεξιά διακυβέρνηση που ανοίγει τις ορέξεις σε κάθε αφεντικό απομυζώντας την αξιοπρέπεια και τα όνειρά μας. Αυτή η πολιορκία που για εκατομμύρια θύματα δεν έχει τελειωμό φαίνεται να βρίσκει τα όριά της στη μοναδικότητα του περιβάλλοντος της ανώτατης εκπαίδευσης. Ο στρατηγικός στόχος ανατροπής του φοιτητικού ασύλου γίνεται, για τέταρτη συνεχόμενη φορά στα τρεισήμισι χρόνια Μητσοτάκη, στρατηγικό αδιέξοδο για τα σχέδιά του. Βαθιές οι ρίζες της νομιμοποίησης του ασύλου και με ένα φοιτητικό κίνημα να παραμένει στην αντίσταση και να μετατρέπει τη διάθεση της κυβέρνησης σε ταπεινωτική ονείρωξη. Οι αφροί από το στόμα της στάζουν και αφήνουν έναν πολύ δύσκολο λεκέ!
Μέσα σε ένα χρονικό διάστημα που με το ρολόι στο χέρι δείχνει ελάχιστο αλλά η πολιτική επικαιρότητα το καθιστά πολύ πυκνό, οι εικόνες των μπάτσων να ‘’στρατοπεδεύουν’’ έξω από την πύλη της Πανεπιστημιούπολης, στην Ούλωφ Πάλμε, έδωσαν τη θέση τους σε μια καθημερινότητα μέσα στις σχολές που τα τραπεζάκια, οι αφίσες, οι προκηρύξεις, τα υλικά των πολιτικών οργανώσεων γεμίζουν τους διαδρόμους και μαζί τους ενισχύουν το φρόνημα χιλιάδων φοιτητών. Οι αναζητήσεις και οι συζητήσεις γύρω από την ανάγκη διεξόδου από αυτή την καταχνιά πήραν τη θέση της αγωνίας που αναπόφευκτα αντιμετώπισε η νεολαία τον Σεπτέμβριο. Ας μη διστάσουμε και ας αντικρίσουμε αυτή τη συνθήκη, έστω και φωτογραφικά, ως μία μικρή νίκη, χωρίς να βάλουμε τελεία στην πρόταση, παραδεχόμενοι πως γεννάει πλούσιες προοπτικές για τη συνέχεια.
Αυτό αποκομίσαμε το μήνα του Οκτωβρίου παρεμβαίνοντας στις γενικές συνελεύσεις της Νομικής, της ΑΣΟΕΕ, της Φιλοσοφικής, του Παντείου και πραγματοποιώντας αρκετές προπαγανδιστικές δράσεις, εκτός από τις σχολές που προαναφέρθηκαν, στο ΠΑΔΑ και στο ΕΜΠ.
Αντικρίσαμε μια καθημερινότητα στην οποία οι φοιτητές μπορούν να ψάξουν να βρουν απαντήσεις στα ερωτήματά τους και οι αυτές να μπορούν να περιγραφούν σε έναν χώρο αποστειρωμένο από μπλε και πράσινους μπάτσους που αποσκοπούσαν να κατασκηνώσουν μέσα στις σχολές.
Μην κρυφτούμε πίσω από το δάκτυλό μας όμως. Οι συνθήκες δεν είναι ρόδινες και δεν υπηρετούν άξια την εξασφάλιση λειτουργίας του ασύλου που μπορεί να αποκτήσει αναπτυγμένο ιστορικό ρόλο. Παρατηρήσαμε και βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μία σειρά προβληματικών που μπορούν να φανούν επικίνδυνες στο άμεσο μέλλον. Τουλάχιστον αδικούν τις δυνατότητες που εμφανίζει το φοιτητικό κίνημα και έναν πρωταγωνιστικό ρόλο που μπορεί να παίξει τους επόμενους μήνες, πραγματικό αγκάθι για τη Νέα Δημοκρατία, γάγγραινα για την κυβερνητική της ύπαρξη.
Η αναγνώριση αυτής της νίκης είναι είδος προς εξαφάνιση στις συζητήσεις ανάμεσα στις οργανωμένες πολιτικές δυνάμεις. Μία ‘’βόλτα’’ στις δημόσιες ανακοινώσεις αρκεί για να διαπιστωθεί ενώ όταν δοκιμάσαμε να διασταυρώσουμε την άποψή μας με άλλες, γίναμε μάρτυρες ηττοπάθειας και εσωστρέφειας που τις διακατέχει. Η εκδήλωση αυτών είχε μία ποικιλομορφία από ατάκες από ‘’το άσυλο έχει καταργηθεί εδώ και δεκαετίες’’ μέχρι ‘’τα τουρνικέ συνεχίζουν να υπάρχουν στο ΑΠΘ’’. Αν στην πρώτη περίπτωση προκρίνουμε την ουσία του ασύλου, δηλαδή τη δυνατότητα των επαναστατικών ιδεών να συστήνονται ανεπιφύλακτα στους φοιτητές, χωρίς αυτό να κρίνεται στη νομική ισχύ του, στη δεύτερη αναγνωρίζουμε το γεγονός των εκκρεμοτήτων που έχουν οι σχολές της Θεσσαλονίκης, χωρίς αυτές να απαγορεύουν το δικαίωμα της οργάνωσης και του συνδικαλισμού των νεαρών αγωνιστών.
Πρόκειται για ένα σημείο στο οποίο η κυβέρνηση κερδίζει έδαφος. Αφήνει να πλανάται στην ατμόσφαιρα της κοινωνίας, μέσα από τη διακριτική απόσυρσή της, πως η πανεπιστημιακή αστυνομία ‘’κάτι’’ κάνει στις σχολές με αποτέλεσμα η ‘’ανομία των μπαχαλοσατανιστριών’’ να έχει υποβαθμιστεί και δυστυχώς εκτός από τους νοικοκυραίους που δεν ξεκολλάνε τα μάτια τους από την οθόνη της τηλεόρασης, να τσιμπάνε το παραμύθι και αγωνιστές. Εξυπηρετείται στοιχειωδώς το ένστικτο της ακροδεξιάς δεξαμενής των ψηφοφόρων και ταυτόχρονα σπέρνει τη σύγχυση στον πολιτικό αντίλογο.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι αυτό που χαμηλώνει τον πήχη των πολιτικών διεκδικήσεων. Η μάχη ενάντια στον συντεχνιασμό συνεχίζεται! Σε μία πολιτική περίοδο που η οικονομική κρίση ανταγωνίζεται την ύφεση του 2008 και μαζί της παρασέρνει ως αναξιόπιστα όλα τα σχέδια του Κεφαλαίου και της διαχείρισής της, το αστικό μπλοκ νιώθει όλο και περισσότερο την ανάγκη να λειτουργήσει ως οδοστρωτήρας απέναντι στα εργατικά και πολιτικά δικαιώματα. Στενεύουν τα περιθώρια! Η ανάπτυξη που έφερνε τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν αρκετή για να επιτρέπει στις κυβερνήσεις να προσφέρουν κάποια ‘’προνόμια’’ στην εργατική τάξη και να την ενσωματώνει, σε κάποιες περιπτώσεις, στη διαδικασία λήψεων των αποφάσεων. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η θεσμοποίηση των εργατικών συνδικάτων και η δυνατότητα διαπραγμάτευσης των εργατικών συμφερόντων σε έναν βαθμό, καθούμενα στο ίδιο τραπέζι με τα αφεντικά. Η ταξική πάλη ποτέ δεν αναιρέθηκε, οι φτωχοί και η καταπίεση που υφίστανται ποτέ δεν εξαφανίστηκαν από τον χάρτη, αλλά οι άμεσες διεκδικήσεις για την καλυτέρευση των ζωών φαίνονταν και ήταν σε έναν βαθμό ρεαλιστικές. Πλέον αυτό δεν το έχουμε και η ανάγκη συνολικής ανατροπής αυτών των πολιτικών είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία.
Αυτό διαφαίνεται στην ανασφάλεια που επικρατεί στο κυβερνητικό στρατόπεδο, στις ενδοαστικές έντονες κοκορομαχίες και στην προσπάθεια να αμφισβητηθούν, στρατηγικά, κατακτήσεις δεκαετιών (μέσα σε αυτές και το άσυλο) που χαρακτήριζαν την ελληνική πολιτική πραγματικότητα. Εμφανίζεται κιόλας στο αδιέξοδο που βρίσκει μπροστά της για την εγκαθίδρυση των ανθρωποφυλάκων. Γνωρίζει πως η απαραίτητη βία, που πρέπει να χρησιμοποιήσει για να επιβάλλει την παρουσία τους, γεννάει αντιδράσεις διακινδυνεύοντας να χάσει τα πάντα.
Εκεί πρέπει να ποντάρουμε! Στην καρέκλα του βασιλιά που τρίζει και στο φρόνημα που ενισχύθηκε από την εκδίωξη των μπάτσων που προσπάθησαν να εισβάλουν στις σχολές. Οι αψιμαχίες που έλαβαν χώρα ανάμεσα σε πολιτικές δυνάμεις που έχουν να ανταγωνιστούν σχέδια που δεν εξυπηρετούν αυτή την κατεύθυνση αλλά σιγοντάρουν αποκλειστικά οικονομίστικες λογικές (ν+2, δωρεάν σίτιση για τους φοιτητές κ.λπ), ενδυναμώνουν τον κινηματικό κανιβαλισμό, λειτουργούν ως «πυροβολισμό στα πόδια» του φοιτητικού κινήματος και στέλνει μήνυμα αδυναμίας στην αντίπερα όχθη.
Μπορούμε να συμπεριφερθούμε διαφορετικά και να επενδύσουμε στη νίκη μας. Τον Σεπτέμβριο πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη η συναυλία διαμαρτυρίας του Θανάση Παπακωνσταντίνου που συγκέντρωσε χιλιάδες κόσμου και έπεσε θύμα καταστολής των ΜΑΤ. Αντίστοιχα θα μπορούσαμε να διοργανώσουμε στην Αθήνα συναυλία γιορτής που θα αναδεικνύει το «ένας μήνας ελεύθερες σχολές δίχως ίχνος μπάτσων». Η αγανάκτηση του κόσμου να σμίξει με το παράσημο του φοιτητικού κινήματος, διαμορφώνοντας ένα εκρηκτικό αντικυβερνητικό μείγμα που θα σφράγιζε αυτή τη συνθήκη και θα δίχαζε τον Μητσοτάκη. Θα ήταν ένα πρώτο βήμα για να μεταδώσουμε τον παλμό των νεαρών αγωνιστών σε ευρύτερα κοινωνικά τμήματα που θα διαπαιδαγωγούνταν και θα πυροδοτούσαν νέους αγώνες απέναντι στην κυβέρνηση του Κεφαλαίου. Στον κίνδυνο να επαναληφθεί η καταστολή θα απαντούσαμε «ας τολμήσουν» και απέναντι στις περίφημες μειοψηφίες που λιμνάζουν τα πανεπιστήμια με ναρκωτικά, ληστείες και ξόρκια μαύρης μαγείας θα ανταποδίδαμε με τους χιλιάδες συμμετέχοντες που θα ξεπερνούσαν τη μαζικότητα της Θεσσαλονίκης και θα φώναζαν «Μητσοτάκη κάθαρμα». Τέτοια ουρλιαχτά θέλουμε. Δε λείπουν από το συρτάρι οι ιδέες για κλιμάκωση του αγώνα αρκεί να βρεθεί το κλειδί για να τις ξεκλειδώσουμε. Η παράδοση του κινήματος είναι πλούσια, έχει διδάξει πρακτικές-μεθοδολογίες που μπορούν να προσφέρουν το προχώρημα κρινόμενες πολιτικά και όχι τεχνικά.
Παραδειγματιζόμαστε από τους αγωνιστές του Πολυτεχνείου που τόλμησαν να αναγνωρίσουν τους εαυτούς τους ως ικανούς να ανατρέψουν τη χούντα και να εγκαθιδρύσουν μια κοινωνία ανθρωπισμού και αλληλεγγύης. Η μειοψηφία αυτών των φοιτητών τόλμησε να τα βάλει με το τέρας της δικτατορίας καταφέρνοντας να εκφράσει και να εμπνεύσει τη στάση της ελληνικής κοινωνίας για αυτήν. Επηρεασμένη από τις διεθνείς εξελίξεις που αναδείκνυαν τον καπιταλισμό ως ένα ανεπαρκές σύστημα για την ικανοποίηση των αναγκών της ανθρωπότητας και ως ένα εγκληματικό απέναντι στα συμφέροντα των πληβείων τάξεων, τόλμησε να δοκιμάσει την «έφοδο στον ουρανό». Η τόλμη και το θάρρος τους δεν προέκυψαν από φοιτητικά αιτήματα. Δεν βολεύτηκαν με τα λίγα και αυτό ήταν αποτέλεσμα σκληρής μάχης στα αμφιθέατρα του Πολυτεχνείου. Δοκιμάστηκε η άποψη να περιχαρακωθούν από τα ευρύτερα προβλήματα που απασχολούσαν την κοινωνία και το γεγονός της απόρριψής της δημιούργησε το ιστορικό γεγονός που μετά από 49 χρόνια το καθεστώς δεν έχει καταφέρει να τσακίσει από τη μνήμη της εργατικής τάξης.
Με αυτόν τον τρόπο εξετάζουμε την ιστορία ανιχνεύοντας τις προοπτικές της εποχής μας, χωρίς να μας αρκεί τίποτα λιγότερο από τα πάντα.