Του Α. Ω.
Δύο μήνες μαίνεται ένας πόλεμος στην Ευρώπη και χωρίς καμία, μέχρι στιγμής, πρόβλεψη πότε αλλά και πως θα τερματίσει. Από την πρώτη κιόλας μέρα, αυτός ο πόλεμος έχει μεταφερθεί στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών χωρών με ένα τεράστιο κύμα προπαγάνδας και fake news που κάθε προηγούμενο τους μοιάζει για παιδικό τραγούδι. Δίπλα από όλα αυτά λαμβάνουν χώρα διάφορα αλλοπρόσαλλα μέτρα απαγορεύσεων όπως έργα Ρώσων λογοτεχνών και μουσουργών του 19ου και του 20ου αιώνα. Για τη Μενδώνη ο Τσαϊκόφσκι μοιάζει τόσο πολύ επικίνδυνος για την ειρήνη που πρέπει να απαγορευτεί 130 χρόνια μετά τον θάνατό του. Φυσικά όλα αυτά θα έμοιαζαν γελοία, αν δεν αφορούσαν την ζωή και τον θάνατο χιλιάδων Ουκρανών και Ρώσων στα πεδία της Ουκρανίας.
Μία περιφερειακή σύγκρουση του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ και Ρωσίας
Σ` αυτό τον πόλεμο, το, πρώτο ευρωπαϊκό της 3ης χιλιετίας, έχουν ανοίξει πολλά μέτωπα και υποθέσεις της εποχής της κρίσης του κεφαλαίου. Η επέκταση του ΝΑΤΟ, η ανάγκη της Ρωσίας να διεκδικήσει την περιφερειακή ασφάλεια της αλλά και ν` αρχίζει να ξαναπαίζει έναν πιο ενεργό ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα, η λεγόμενη πράσινη μετάβαση του κεφαλαίου και η αλλαγή του ενεργειακού ισοζυγίου τις επόμενες δεκαετίες, οι εμπορικές σχέσεις μέσω αγωγών πετρελαίου και αερίου Ρωσίας και Γερμανίας και Ε.Ε., η κρίση της αμερικάνικης ηγεμονίας μετά το Αφγανιστάν. Αλλά δεν ξεχνάμε και την άλλη πλευρά, την ανάγκη να σηκωθεί ένα αντιπολεμικό κίνημα που να μπορέσει να αντιπαρατεθεί με τον ίδιο τον πόλεμο μέσα στην Ουκρανία και την Ρωσία, αλλά και ενάντια στους εξοπλισμούς και τις κυρώσεις που επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στον πολεμοκάπηλο χορό που έχουν στήσει. Θα επιτρέψουμε στην Σουηδία ή στην Φιλανδία να μπουν στο ΝΑΤΟ ενισχύοντας αυτή την αντιδραστική συμμαχία; Είναι ανάγκη να καταπολεμηθούν οι γερμανικές επιδιώξεις για κατακόρυφη αύξηση των εξοπλισμών. Πως θα πολεμήσουμε και σε αυτό το μέτωπο τον Μητσοτάκη και τους πολεμοκάπηλους που έχει μαζέψει στη κυβέρνηση του, καθώς ήταν από τις πρώτες χώρες που έστειλαν όπλα και ανακοίνωσαν την ετοιμότητα να στείλουν και πολεμικά αεροπλάνα να πολεμήσουν στην Ουκρανία, όταν την ίδια ώρα έχει στείλει αντιαεροπορικούς πυραύλους ΠΑΤΡΙΟΤ στους σεΐχηδες της Σαουδικής Αραβίας;
ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ανάβουν τον πόλεμο. Και τώρα τον χρηματοδοτούν
Είναι αλήθεια ότι η νατοϊκή επέκταση τα προηγούμενα χρόνια ήταν συνεχής και η Ουκρανία έμοιαζε για το μεγάλο έπαθλο μίας 30ετούς πορείας. Άλλωστε οι επεμβάσεις Αμερικάνων και ευρωπαίων ήταν συνεχείς στην χώρα, ήδη από την εποχή των λεγόμενων πολύχρωμων ”επαναστάσεων’’ το 2004 αλλά κυρίως από το ακροδεξιό πραξικόπημα του Μαϊντάν το 2012. Έκτοτε λιγότερο ή περισσότερο φανερά ειδικά οι ΗΠΑ (με συνολικά 2,7 δις δολάρια από το 2014 και μετά) και η Βρετανία παρείχαν εκτεταμένη στρατιωτική βοήθεια και εκπαίδευση είτε στον τακτικό ουκρανικό στρατό, είτε στις διάφορες φασιστικές ορδές όπως το τάγμα Αζόφ που το καθεστώς του Κιέβου είχε ενσωματώσει για να κάνουν την βρώμικη δουλειά στις ανατολικές επαρχίες στα σύνορα με Ντονμπάς και Λουγκάνσκ. Και οι τελευταίες εξαγγελίες για εγκατάσταση πυραύλων στο έδαφος της Ουκρανίας που θα μετέτρεπαν τις ρωσικές πόλεις σε εύκολους στόχους ήταν η τελευταία πρόκληση που δεν μπορούσε πια να καταπιεί η Ρωσία.
Η Ουκρανία ως δυτικός προμαχώνας
Η Ουκρανία από το 2012 είναι ένα κράτος που έχει προσανατολιστεί σε μία δυτικόφιλη πολιτική που την φέρνει ολοένα και πιο κοντά στις αγκαλιές της Ε.Ε. και των ΗΠΑ. Αυτό άλλωστε ήταν και το νόημα του πραξικοπήματος του Μαϊντάν, από το οποίο ξεπήδησαν ως πρωταγωνιστές του μακελέματος συνδικαλιστών, αριστερών και αναρχικών αγωνιστών, οι ακροδεξιές και ναζιστικές ομάδες όπως η Σβόμποντα ή το τάγμα Αζόφ.
Αυτό βέβαια δεν κάνει το καθεστώς του Κιέβου φασιστικό/ναζιστικό, είναι περισσότερο ένα ακροδεξιό, εμφυλιοπολεμικού καθεστώς που χρησιμοποιεί όλο τον ναζιστικό συρφετό που ξεπήδησε το 2012 για να κάνει τον πόλεμο στις ανατολικές αυτόνομες επαρχίες. Στην ουσία είναι λίγο λιγότερο ακραίο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο του 2022. Το ελληνικό κοινοβουλευτικό και πλήρως αστικοδημοκρατικό καθεστώς της δεκαετίας του 1950 ήταν πολύ πιο ακραίο και πολεμοχαρές από του Κιέβου. Είναι σημαντικό να μπορούμε να διακρίνουμε τις διαφορές μεταξύ ενός ακραίου αντιδραστικού αστικού καθεστώτος με δημοκρατικές λειτουργίες από αυτό ενός φασιστικού κράτους που διαλύει με καταστολή και αλλαγή νομικού πλαισίου κάθε δημοκρατικό θεσμό και ποινικοποιεί την παραμικρή αντίσταση.
Φυσικά οι διαμάχες γύρω από το θέμα της Κριμαίας (που έχει ενσωματωθεί στην Ρωσική ομοσπονδία με δημοψήφισμα το 2014) αλλά κυρίως της αυτονομίας των Λουγκάνσκ και Ντονιέσκ (αν και θεωρητικά μπήκαν σε τροχιά επίλυσης με τη συμφωνία Μινσκ-2 του 2015) ήταν μεγάλο αγκάθι για το Κίεβο και για αυτό διατηρούσε στις ανατολικές επαρχίες έντονη την πολεμική δραστηριότητα. Τίποτα όμως δεν εμπόδιζε ταυτόχρονα τις καλές διμερείς σχέσεις με τη Ρωσία, και έτσι το 2020 οι ουκρανικές εξαγωγές στην Ρωσία ήταν 2,97 δισεκατομμύρια και οι αντίστοιχες ρωσικές 6,31 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο κόσμος του 21ου αιώνα δεν έχει ακόμα ξεκάθαρα στρατόπεδα και ορθωμένα τείχη (εκτός για τους πρόσφυγες) για το κεφάλαιο και τα εμπορεύματα αφού διατρέχουν τα σύνορα φίλων και εχθρών. Ακόμα και τώρα το ζωτικό, εν μέσω του πολέμου, για την οικονομία της Ευρώπης ρωσικό πετρέλαιο και αέριο ρέει μέσα από τους αγωγούς που διατρέχουν την Ουκρανία και η ρωσική Γκάζπρομ πληρώνεται κανονικά γι` αυτό το εμπόρευμα. Σύμφωνα με τους Financial Times η Ελλάδα από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία έχει πληρώσει στη Ρωσία 1,2 δισ. ευρώ για φυσικό αέριο, πετρέλαιο και ορυκτέλαια. Ο Ζελένσκι δεν έχει διανοηθεί να διακόψει την ροή της ενέργειας προς τη δύση, έστω ως άσκηση πίεσης και εξωτερικής πολιτικής.
ΗΠΑ και Ρωσία, ένας ακόμα γύρος ανταγωνισμών
Οι ΗΠΑ αντιμετώπιζαν πάντα την Ρωσία μετά την πτώση των κρατικοκαπιταλιστικών καθεστώτων το 1989-1993 ως συνεργάτη αλλά και ως ανταγωνιστή. Μπορούσαν από την μια μεριά να έχουν πλούσιες και αποδοτικές μπίζνες μεταξύ τους (31-35 δισεκατομμύρια είναι οι ετήσιες ρωσικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ), ειδικά στο εμπόριο μετάλλων, πολύ καλές συνεργασίες όταν ο ένας δεν έμπλεκε στα πόδια του άλλου όπως στο Αφγανιστάν, το Ιράκ ή το Καζακστάν όπου τα ρωσικά όπλα ήταν έτοιμα να υπερασπιστούν τις αμερικάνικες πολυεθνικές από την εργατική εξέγερση, αλλά από την άλλη οι ανταγωνισμοί μεταξύ τους ήταν κάθε φορά ανάλογα εμφανείς. Η επεκτασιμότητα των ΗΠΑ με το ΝΑΤΟ από την ευρωπαϊκή μεριά, και το πλήθος των στρατιωτικών βάσεων ανά τον κόσμο, τις κάθε τόσο οικονομικές κυρώσεις είτε σε εταιρείες είτε σε πρόσωπα ήταν μόνιμη απειλή για τη ρωσική οικονομική και πολιτική ελίτ, που έτσι και αλλιώς ασφυκτιούσε στο γεωγραφικό και πολιτικό περιβάλλον που κληρονόμησε από την δεκαετία του 1990. Και από ό,τι φαίνεται από τους σχεδιασμούς του Κρεμλίνου (Γεωργία, Τσετσενία, Κριμαία) ήρθε πια η ώρα να ξεμυτίσει πιο θαρρετά ο ρωσικός ιμπεριαλισμός και να διεκδικήσει μία ζώνη επιρροής και σχέσεων πέρα από τους περιορισμούς της εποχής Γιέλτσιν. Και πιο ανοικτά και επεκτατικά, καθώς το παράδειγμα της Συρίας, όπου η εκεί ρωσική στρατιωτική εκστρατεία έχει σώσει τον Άσαντ από τις αμερικάνικες αλλά και ισραηλινές επιδιώξεις, ωστόσο έχει δώσει πολύτιμη τεχνογνωσία για πιο τολμηρά βήματα. Φυσικά κάθε σωστή επίθεση χρειάζεται να έχει και ένα προπαγανδιστικό ιδεολόγημα, και εδώ ο Πούτιν επέλεξε μάλλον λίγο άτεχνα τη ρητορική μίας λεγόμενης «αποναζιστικοποίηση» εννοώντας την απαλλαγή των αυτοαποκαλούμενων “λαϊκών δημοκρατιών” του Λουγκάνσκ και του Ντονμπάς, από την οκταετή πολεμική πίεση του τάγματος Αζόφ που είχε επιφέρει τον θάνατο τουλάχιστον 15.000 αμάχων. Φυσικά την ίδια ώρα ο Πούτιν με διάγγελμα του φρόντισε να μας προσγειώσει στη σκληρή πραγματικότητα της ελίτ, της οποίας είναι πολύτιμος εκπρόσωπος και συμμέτοχος ο ίδιος, κατηγορώντας τους Μπολσεβίκους και τον Λένιν, με τη χαρακτηριστική φράση «κάτι παραπάνω από ένα ιστορικό λάθος», ότι πολλά δικαιώματα είχαν δώσει στους Ουκρανούς όταν η πραγματικά τότε Σοσιαλιστική ΕΣΣΔ αναγνώριζε μέχρι τέλους το δικαίωμα των εθνοτήτων και της κάθε Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας στην ανεξαρτησία. Σημαντικό σημείο για όσους σήμερα ξεχνάνε ότι κάποιες κόκκινες σημαίες που βλέπουν στο μέτωπο της Ουκρανίας δεν έχουν καμία σχέση με τις σημαίες της Σοσιαλιστικής ΕΣΣΔ.
Ρωσικοί και γερμανικοί αγωγοί, εξάρτηση και απεξάρτηση
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές οικονομίες βασίζουν τη λειτουργία τους στο άφθονο πετρέλαιο και αέριο που ρέει από τους ρωσικούς αγωγούς στο κέντρο των ευρωπαϊκών βιομηχανιών και πόλεων. Με χαρακτηριστική εξαίρεση τη Γαλλία όπου κυριαρχεί η πυρηνική ενέργεια, οι ρωσικοί υδρογονάνθρακες αποτελούν το αίμα που κρατά όρθια την Ευρώπη, καθώς οι άλλες παραγωγές χώρες είτε είναι πολύ μακριά είτε είναι πολύ ακριβές. Και σίγουρα δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τις τεράστιες ποσότητες (πάνω από 115 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου το χρόνο) που λαμβάνει η Ε.Ε. από τη Ρωσία σήμερα. Φυσικά το κόστος της αντικατάστασης θα απογειωθεί για το νέο εισαγόμενο φυσικό αέριο που θα είναι υγροποιημένο προς μεγάλη αγαλλίαση του ελληνικού εφοπλιστικού κεφαλαίου και των νεών σταθμών εκφόρτωσης και αεριοποίησης που ετοιμάζονται σε Αλεξανδρούπολη και Βόλο, δίπλα σε αυτόν της Ρεβυθούσας. Η πρόσφατη ακύρωση του Nord Stream 2, την στιγμή που ήταν έτοιμος να λειτουργήσει με κόστος κατασκευής σχεδόν 10 δισεκατομμύρια και μεγάλο πολιτικό στοίχημα της Γερμανίας της προηγούμενης δεκαετίας είναι ενδεικτικό της ρευστής κατάστασης και των ανταγωνισμών γύρω από την ενέργεια. Η χαρά του τεξανού που μπορεί τώρα να φορτώσει το ακριβό τεξανικό φυσικό αέριο στα ελληνικά πλοία και να το ξεφορτώσει στην Αλεξανδρούπολη και από εκεί οι νέοι αγωγοί να το στείλουν στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη.
”Προτιμούμε την ειρήνη ή να έχουμε αναμμένο κλιματιστικό;”
Το ερώτημα μοιάζει γελοίο και θα ήταν αν δεν το είχε εκστομίσει ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, σε συνέντευξη τύπου του στις 6 Απριλίου, όταν αναφέρθηκε στις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία και στην οικονομική και ενεργειακή προοπτική της Ιταλίας.
Οι ευρωπαϊκές ελίτ ανακαλύπτουν μετά τον κορονοϊό μια νέα ευκαιρία να συνεχίσουν την ιδεολογική τρομοκρατία δίπλα από την αύξηση της αστυνομικής καταστολής, το κτίσιμο της εθνικής ενότητας και την επανένωση του εσωτερικού μετώπου απέναντι στις κοινωνικές ανισότητες της υγειονομικής τρομοϋστερίας και της διαχείρισης της προηγούμενης διετίας, δίπλα από τη σημερινή πληθωριστική πίεση πάνω στους μισθούς και τις κερδοσκοπικές αυξήσεις στα είδη πρώτης ανάγκης και τα τιμολόγια της ενέργειας. Στη τελική ο πόλεμος στην Ουκρανία βολεύει μία Ευρώπη για την οποία όλοι οι οικονομικοί δείκτες για το 2022 αναβαθμίζονται προς το χειρότερο ενώ το 2023 δεν φαίνεται τόσο ευοίωνο.
Αντιπολεμικό κίνημα μέσα στον πόλεμο και ενάντια στον πόλεμο
Δεν έχουμε τίποτα να περιμένουμε από κανένα κράτος να σταματήσει τον πόλεμο. Θα πολεμήσουμε τον πόλεμο πολεμώντας την δική μας κυβέρνηση, αλλά ούτε θα γίνουμε θαυμαστές καμίας κυβέρνησης στο όνομα ενός δήθεν “αντιιμπεριαλισμού”. Αν κάτι ψάξουμε να βρούμε στη σημερινή Ρωσία θα είναι όλους αυτούς τους αγωνιστές της αριστεράς και της αναρχίας που βρίσκονται σε συνεχές αστυνομικό κυνηγητό τις τελευταίες δεκαετίες και έχουν το κουράγιο σήμερα μέσα σε νέες άγριες συνθήκες, – στην Ρωσία απαγορεύτηκε η λέξη πόλεμος με μεγάλη ποινή φυλάκισης – να υψώνουν το αντιπολεμικό μήνυμα. Η αλληλεγγύη μας είναι μαζί τους και το καλύτερο όπλο που έχουμε να τους προσφέρουμε είναι να ρίξουμε τη δική μας κυβέρνηση. Σε κάθε χώρα της πολεμοκάπηλης Δύσης. Εδώ, τον δικό μας Μητσοτάκη. Το καλύτερο αντιπολεμικό κίνημα ξεκινά ενάντια στη δική του κυβέρνηση.
