Γιατί αυτή τη χρονική στιγμή να συζητάμε και να μας απασχολεί η πολιτική νεολαία; Ποιος ο ρόλος της σε σχέση με τις επαναστατικές διαδικασίες και πώς καθορίζεται από τη θέση της μέσα στο ταξικό κίνημα;
Ιστορικά τη διάκριση νεολαίας μαθητικής ή φοιτητικής από την εργατική τάξη μπορούμε να την παρατηρήσουμε μετά το τέλος του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Ως τότε δεν υπήρχε αυτή η διάκριση, καθώς ο χώρος της νεολαίας με τον τρόπο που τον ορίζουμε σήμερα, τότε ήταν ενιαίο κομμάτι με τους εργάτες. Ειδικά στην Ευρώπη, μετά τον δεύτερο παγκόσμιο, μέσω της εξέλιξης και της μαζικής εισαγωγής των νέων στην εκπαίδευση, αναγκαστικά αυτοί άρχισαν να συνυπάρχουν και να λαμβάνουν την λεγόμενη εκπαίδευση σύμφωνα με την στρατηγική του καπιταλιστικού συστήματος σε μαζικούς χώρους, όπως τα πανεπιστήμια και τα σχολεία. Έτσι η νεολαία συν τοις άλλοις από εργατική έγινε μαθητική ή φοιτητική. Από εργάτες που τους έβρισκε κανείς στα εργοστάσια, έγιναν εκπαιδευόμενοι στους μαζικούς αυτούς χώρους, με στόχο το σύστημα να τους προετοιμάσει και να τους διαμορφώσει σε εξειδικευμένους εργάτες, εφόσον αυτό ήταν που χρειαζόταν το ίδιο.
Στους χώρους αυτούς κατάφερε να αναπτυχθεί η δυνατότητα πολιτικής παρέμβασης η οποία πριν τους έβρισκε στα εργοστάσια και έτσι οι πολιτικές παρεμβάσεις και εξορμήσεις οργανώθηκαν τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά εμπλέκοντας τους ίδιους τους νέους. Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία του ταξικού κινήματος, όπως οι καταλήψεις και οι γενικές συνελεύσεις, η νεολαία κατάφερε να δώσει κερδοφόρες μάχες και να κατακτήσει δικαιώματα για τους εκπαιδευόμενους και ορισμένες φορές και για τους καθηγητές, οι οποίοι είναι αρκετά προοδευτικό κομμάτι στην κοινωνία.
Μπορούμε να διακρίνουμε δεκάδες ιστορικά παραδείγματα εξεγέρσεων οι οποίες ξεκίνησαν και στήθηκαν από τη νεολαία. Άλλες φορές οι εξεγέρσεις είχαν πρωταρχικό διακύβευμα την παιδεία ενώ σε άλλες περιπτώσεις όχι, παρόλα αυτά κατάφεραν να προχωρήσουν σε μεγαλύτερα σχέδια συμπαρασύροντας και ολόκληρη την εργατική τάξη σε επόμενο στάδιο.
Κάποια τέτοια παραδείγματα είναι η εξέγερση του Μάη του 1968, όπου οι κινητοποιήσεις και οι καταλήψεις ξεκίνησαν από τους μαθητές και τους φοιτητές στη Γαλλία και κλιμακώθηκαν με γενικές απεργίες ολόκληρου του γαλλικού λαού. Η εξέγερση αυτή αποτέλεσε έμπνευση για παραπάνω πολιτικούς αγώνες και διεκδικήσεις σε όλη την Ευρώπη.
Μια ακόμη τέτοια εξέγερση υπήρξε και στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 1973 με βασικό διακύβευμα την πτώση της χούντας. Τότε και πάλι, οργανώθηκε από τους φοιτητές καταλαμβάνοντας πανεπιστήμια και κατάφερε να συμπαρασύρει αργότερα και την εργατική τάξη. Η εξέγερση αυτή είναι μια από τις μεγαλύτερες στην μεταπολεμική Ευρώπη και ύστερα από καταλήψεις και πολιτικές μάχες κατάφερε αποτελέσει σημαντική κομμάτι της πτώσης της δικτατορίας των συνταγματαρχών.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα στην Ελλάδα είναι η εξέγερση του Δεκέμβριου του 2008 όπου με αφορμή την δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου από την αστυνομία, ξέσπασαν καταλήψεις πανεπιστημίων, δημαρχείων και δημοσίων κτιρίων στη χώρα και μεγάλες συγκρούσεις στο κέντρο της Αθήνας και στην επαρχεία .
Στα ιστορικά αυτά παραδείγματα η νεολαία αποτελεί καθοριστικό παράγοντα και μετατρέπεται σε αναγκαίο συστατικό για την πραγμάτωση της εξεγερσιακής διαδικασίας.
Παρατηρούμε πως αυτό δεν είναι τυχαίο, όλοι οι μεγάλοι πολιτικοί ηγέτες του στρατοπέδου μας ήταν νεαροί σε ηλικία, πόσο μάλλον η βάση των κινημάτων η οποία θα τρέξει στην πρώτη γραμμή. Για παράδειγμα ο Λένιν κατά την οκτωβριανή επανάσταση ήταν 43 ετών και μάλιστα θεωρούταν από τους μεγαλύτερους σε ηλικία. Αντίστοιχα ο Μαχνό ήταν 29 και η Ρόζα Λούξεμπουρκ 42. Ο Τσε Γκεβάρα ήταν 31 όταν πέτυχε το κίνημα της 26ης Ιουλίου, ενώ ο Άρης Βελουχιώτης την πρώτη φορά που ορίστηκε επικεφαλής ένοπλης ομάδας ήταν 37 χρονών, τέλος ο Σουμπκομαντάντε Μάρκος μετά την εξέγερση στο Μεξικό ήταν 38 ετών. Άρα λοιπόν, είναι κοινός τόπος ότι η επανάσταση θα πρέπει να στηριχθεί πάνω στις πλάτες της νεολαίας. Όσο οι άνθρωποι μεγαλώνουν τόσο πιο αδύναμοι γίνονται σωματικά και πνευματικά ώστε να ανταπεξέλθουν σε τέτοιες συνθήκες κατά τη διάρκεια της εξέγερσης, αλλά και πνευματικά γίνονται πιο επιφυλακτικοί και λιγότερο αυθόρμητοι.
Παρόλα αυτά, η νεολαία ένα από τα βασικά εμπόδια που συναντά στο δρόμο της πολλές φορές είναι ο πατερναλισμός. Ο τρόπος με τον οποίο προσπαθεί ο κάθε πατερναλιστής να χειραγωγήσει, να κηδεμονεύσει ή απλά να απογοητεύσει τους νέους, προέρχεται από την πιο συντηρητική αντίληψη της κοινωνίας και οι συμπεριφορές αυτές πηγάζουν ξεκάθαρα από τη μικροαστική ηττοπάθεια και συμβιβασμό. Η απάντηση που συναντούμε συχνά, πως οι επαναστατικές απόψεις ,ο κομμουνισμός και η διαδικασία οργάνωσης του μηχανισμού που θα επαναστατήσει είναι μη πραγματοποιήσιμα όνειρα στα μυαλά των εφήβων που «βράζει το αίμα τους», πρέπει να αντιμετωπιστεί με τα πολιτικά μας επιχειρήματα και να απορριφτεί. Έτσι, η νεολαία θα πρέπει να είναι πολιτικά ώριμη και να ξεπεράσει τον πατερναλισμό, ώστε να μπορέσει να χτίσει έναν μηχανισμό έτοιμο να αντισταθεί και στην πρώτη ευκαιρία να εξεγερθεί πείθοντας ολόκληρο τον λαό. Η πολιτική ωριμότητα των νέων θα επιτευχτεί και θα κατοχυρωθεί μόνο με την πολιτική οργάνωση και ταυτόχρονα την μελέτη και ανάλυση της ιστορίας του ταξικού κινήματος.
Η πρωτοπορία απαραίτητα θα πρέπει να αποτελείται από τους νέους οι οποίοι θα ξέρουν να χρησιμοποιούν τη γνώση, τα εργαλεία και τις κατακτήσεις του παρελθόντος καθώς χωρίς αυτά το κίνημα ολόκληρο είναι ευάλωτο. Τα εργαλεία αυτά μπορεί να είναι μια κατάληψη, ένα συνδικάτο, μια γενική συνέλευση ή μια αφισοκόλληση, αλλά χωρίς αυτά η κάθε γενιά θα ξεκινά από το μηδέν, θα είναι αδύναμη και δεν θα καταφέρει ποτέ να φτάσει στο επιθυμητό επίπεδο. Ταυτόχρονα, όμως, αναγκαίο συστατικό είναι η κοινωνική νομιμοποίηση, αν δεν βαδίζει μαζί η κοινωνία τότε οι διαδικασίες είναι ανούσιες και οδηγούν σε πολύ λάθος μονοπάτια.
Για την Οργάνωση Μαχητικού Αντιφασισμού θεωρούμε πως είναι η κερδοφόρα μάχη που ισοπέδωσε τους νεοναζί της υπόδικης χρυσής αυγής αποτελεί σημαντική κατάκτηση που πρέπει να «πατήσουμε» πάνω της. Το τσάκισμα αυτό των νεοναζί τα τελευταία πέντε χρόνια από τον δημόσιο χώρο, το πέτυχε το αντιφασιστικό κίνημα της νεολαίας. Ήταν αυτή που στήνοντας αντιφασιστικές συγκεντρώσεις δεν τους άφησε να πραγματοποιήσουν καμία συγκέντρωση στο δρόμο, αυτή που ακύρωσε την μεγαλύτερη φασιστική φιέστα των Ιμίων τα τελευταία τέσσερα χρόνια και αυτή που τελικά τους έκανε αδύναμους πολιτικά, με τελειωτικό χτύπημα την εκλογική τους αποτυχία την άνοιξη του 2019. Χωρίς την δυναμικότητα των νέων να εμπλακούν στον αντιφασισμό και να τον μετατρέψουν σε μια υπαρκτή πολιτική μάχη, η ακροδεξιά αυτή τη στιγμή θα είχε τάγματα εφόδου στο δρόμο και βασικό εκφραστή. Αυτοί ήταν στην πρώτη αλυσίδα χωρίς όμως να υποτιμηθεί η πολιτική ανάλυση και η οργανωμένη πολική τακτική.
Αυτή τη στιγμή διανύουμε μια περίοδο όπου η ακροδεξιά προσπαθεί να συγκροτηθεί με βασικό υποστηρικτή την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία δημιουργεί τις συνθήκες και αφήνει τον χώρο, ώστε αυτή να συσπειρώσει τον κόσμο του εθνικιστικού στρατοπέδου . Θα πρέπει λοιπόν, γενικά η έλλειψη εμπειρίας από τους νέους να μην οδηγήσει στη συνθηκολόγηση, την φοβικότητα ή την εσωστρέφεια σε περιόδους ηττοπάθειας αλλά στην πολιτική στρατηγική, την κατανόηση των συνθηκών, την επιμονή και την προσήλωση στον στόχο ώστε η ανάγνωση των πολιτικών εξελίξεων να γίνει με τέτοιο τρόπο που τα πολιτικά υποκείμενα να κατανοήσουν την δύναμη τους και το χρέος τους . Την ίδια στιγμή ο στείρος θαυμασμός των ιστορικών παραδειγμάτων που πέτυχαν στο παρελθόν μπορεί να κόψει τα φτερά των νέων και να μην αποτελέσει έμπνευση, αλλά αμηχανία και να προκαλέσει τη δημιουργία κενού στον καθορισμό του στόχου τους. Είναι αναγκαίο πλέον να παραχθεί ένα οργανωμένο σχέδιο και βασική προϋπόθεση γι` αυτό είναι να διατηρηθεί η φλόγα των νέων για τη νίκη.
Μαρίνα Λύρα
