Οι τελευταίες ημέρες του Ιανουαρίου του 1996, ειδικά το βράδυ της Τρίτης 30ης και Τετάρτης 31ης, ήταν μέρες που οι ελληνοτουρκικοί ανταγωνισμοί έφτασαν για άλλη μία φορά στο χείλος του πολέμου, αυτή την φορά πάνω από δύο βραχονησίδες του Αιγίου, τα Ίμια ή Καρντάκ μία ως τότε άγνωστη περιοχή, δύο ακατοίκητες βραχονησίδες στα όρια των θαλάσσιων συνόρων των δύο χωρών στην περιοχή των Δωδεκανήσων.Δύο πανίσχυροι στόλοι στοιχήθηκαν για άλλη μία φορά σημαδεύοντας εκατέρωθεν ενώ την ίδια στιγμή υπήρξε πλήρης πολεμική κινητοποίηση του στρατού κατά μήκος των συνόρων, καθώς ο τότε αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων ναύαρχος Λυμπέρης είχε προτείνει “μεγάλο κτύπημα σε ευρεία κλίμακα στο Αιγαίο”. Οι διπλωματικές διαμάχες για τα 12 μίλια, για τις σημαίες και για κάποιους βράχους που ίσα ίσα ξεμύτιζαν από την θάλασσα, οδηγούσαν εκείνο το βράδυ στην σύγκρουση δύο νατοϊκών στρατών.

Οι απαρχές της κρίσης
Τα Χριστούγεννα του 1995 ένα τουρκικό φορτηγό, το Figen Akat, προσαράζει στα αβαθή νερά μίας εκ των δύο βραχονησίδων με το όνομα Ίμια, την Μικρή (ή Ανατολική) Ίμια, και ο πλοίαρχος του αρνείται την ρυμούλκηση από ελληνικό ρυμουλκό θεωρώντας ότι βρίσκεται σε τουρκική περιοχή ενώ η ελληνική πλευρά αρνείται σε τουρκικό ρυμουλκό να επέμβει. Οι επόμενες δύο μέρες γεμίζουν με εκατέρωθεν ανακοινώσεις των δύο υπουργείων εξωτερικών για την υπηκοότητα των βραχονησίδων. Τελικά ελληνικό ρυμουλκό αποκολλάει το τουρκικό φορτηγό και το μεταφέρει στο τουρκικό λιμάνι του Κιουλούκ στην απέναντι ακτή στις 28 Δεκεμβρίου. Την ίδια μέρα μετά από τις συνηθισμένες αεροπορικές εμπλοκές μεταξύ των δύο αεροποριών, ένα τουρκικό πολεμικό πέφτει από μηχανική βλάβη στην θαλάσσια περιοχή της Λέσβου και ο πιλότος του διασώζεται από ελληνικό μέσο και μεταφέρεται στην Τουρκία.
Στις 29 Δεκεμβρίου η Τουρκία ανακοινώνει ότι οι βραχονησίδες Ίμια ανήκουν στην Τουρκία και συγκεκριμένα στον νομό Μπόντρουμ. Στις 9 Ιανουαρίου το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών απορρίπτει τις τουρκικές θέσεις βασισμένο στην συμφωνία παραχώρησης των Δωδεκανήσων από την Ιταλία το 1947. Τις ίδιες μέρες, στις 15 Ιανουάριου ο Έλληνας πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου παραιτείται ήδη νοσηλευόμενος στο νοσοκομείο και την πρωθυπουργία αναλαμβάνει ο Κώστας Σημίτης στις 18 Ιανουαρίου ενώ στην Τουρκία ο κυβερνητικός συνασπισμός της Τσιλέρ καταρρέει από τη αποχώρηση του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Την ίδια στιγμή τα πρώτα πολεμικά σκάφη μαζεύονται στην περιοχή και το ΓΕΕΘΑ ανακοινώνει μέτρα αυξημένης επιτήρησης σε στρατό, ναυτικό και αεροπορία αλλά και αύξηση της επιτήρησης της τουρκικής μειονότητας στην Δυτική Θράκη.

Με ελληνική πρωτοβουλία αρχίζει η πρώτη μάχη στα Ίμια, αυτή των σημαιών
Το σκηνικό όμως απότομα αλλάζει όταν στις 25 Ιανουαρίου ο δήμαρχος Καλύμνου Διακομιχάλης μαζί με τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους της Καλύμνου, «θορυβούμενοι από την αμφισβήτηση της ελληνικότητας των Ιμίων» όπως οι ίδιοι δήλωσαν αργότερα, πηγαίνουν στην βραχονησίδα Ανατολική Ίμια και σηκώνουν την ελληνική σημαία. Μία σημαία – η οποιαδήποτε άλλη σημαία – που ποτέ πριν δεν είχε σηκωθεί στα Ίμια αλλά και σε καμία άλλη βραχονησίδα μέχρι τότε, σηκώθηκε εκείνη την ημέρα από κάποιους «πρόθυμους». Το Σάββατο 27 Ιανουαρίου, δύο δημοσιογράφοι της τουρκικής εφημερίδας Χουριέτ, κατεβάζουν την ελληνική και ανεβάζουν την τουρκική σημαία, μεταδίδοντας το βίντεο στην τουρκική τηλεόραση. Η πολεμική κλιμάκωση ξεκινάει από την ελληνική πλευρά την επόμενη ημέρα Κυριακή 28 Ιανουαρίου όταν ελληνικό πολεμικό σκάφος κατεβάζει την τουρκική και ανεβάζει την ελληνική και το ίδιο βράδυ αποβιβάζεται πολεμική δύναμη από βατραχανθρώπους στην Ανατολική Ίμια ενώ την ίδια ώρα τα πρώτα πολεμικά σκάφη και από τις δύο πλευρές αρχίζουν να γεμίζουν την περιοχή.

Δευτέρα 29 Ιανουαρίου: Οι στόλοι στοιχίζονται
Ο Λυμπέρης ως αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων «αποδεσμεύει τους κανόνες εμπλοκής» στο προσωπικό που βρίσκεται στα Ίμια επιτρέποντας την χρήση βίας «για αυτοάμυνα». Οι ναυτικές δυνάμεις αρχίζουν και στριμώχνονται γύρω από τα Ίμια με 8 ελληνικά και τουλάχιστον 6 τουρκικά πολεμικά σκάφη ξεκινώντας ένα κυνηγητό μεταξύ τους γύρω από ένα ακατοίκητο κομμάτι γης ίσο με δύο οικοδομικά τετράγωνα. Οι πολεμικές προετοιμασίες οξύνονται με μαζική μεταφορά προσωπικού υλικού και πολεμικών ελικοπτέρων στα νησιά.
Οι στόλοι και από τις δύο πλευρές έχουν βγει στο Αιγαίο με γενικό απόπλου του ελληνικού στόλου από το προηγούμενο βράδυ, ο ουρανός γεμίζει από πάνοπλα πολεμικά αεροσκάφη σε συνεχείς αναχαιτήσεις, η Ελλάδα ανακαλεί τις άδειες του προσωπικού, τα ελληνικά κανάλια γεμίζουν με εικόνες πολεμικής προετοιμασίας όπως η απ’ ευθείας τηλεοπτική κάλυψη, μέσω ελικοπτέρου του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΙ που έπαιξε επάξια τον μιλιταριστικό ρόλο που του ανατέθηκε, της εξόδου των πλοίων από τον ναύσταθμο της Σαλαμίνας. Ο Σημίτης ανακοινώνει στην βουλή ότι η σημαία παραμένει.

Τρίτη 30 Ιανουαρίου: Οι τελικές προετοιμασίες
Ξεκινά η επιστράτευση στον Έβρο και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Ο Λυμπέρης έχει δώσει διαταγή για την στοχοποίηση του τουρκικού στόλου από τον ελληνικό. Όλες οι πολεμικές δυνάμεις έχουν τεθεί σε θέσεις μάχης από τον Έβρο μέχρι τη Κύπρο ενώ την ίδια ώρα υπάρχει πυρετός διαβουλεύσεων εκατέρωθεν των δύο κυβερνήσεων Τσιλέρ και Σημίτη για την συνέχεια είτε της κλιμάκωσης που μόνον πολεμική μπορεί να είναι πια ή της αποκλιμάκωσης και με ποιόν τρόπο θα φανεί ποιος υποχώρησε πρώτος στις πιέσεις του αντιπάλου. Έντονες είναι οι παρεμβάσεις των ΗΠΑ που καταλαβαίνουν ότι ένας πόλεμος θα αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την περιοχή, θα εξασθενήσει την παρουσία του ΝΑΤΟ και τα αμερικάνικα συμφέροντα. Οι καιρικές συνθήκες στο Αιγαίο χειροτερεύουν την ίδια ώρα που πραγματοποιείται στο Αιγαίο η μεγαλύτερη συσσώρευση πολεμικών δυνάμεων από τον Μάρτιο του 1987, την προηγούμενη μεγάλη ελληνοτουρκική κρίση, όχι ως άσκηση αλλά ως ένα βήμα για πραγματικό πόλεμο.

Τετάρτη 30 Ιανουαρίου: Κλιμάκωση και αποκλιμάκωση
Τα ξημερώματα της Τετάρτης η ελληνική πλευρά λαμβάνει πληροφορίες για απόβαση τούρκων στρατιωτών στην Δυτική Ίμια και προετοιμάζεται για πόλεμο ή για τον τρόπο αποκλιμάκωσης. Η στρατιωτική ηγεσία στην Ελλάδα είναι ήδη με το χέρι στην σκανδάλη με τον Λυμπέρη να πιέζει για κλιμάκωση στην Δυτικά Ίμια, με αεροπορικό ή ναυτικό βομβαρδισμό της βραχονησίδας, όπως άλλωστε δήλωσε στον Σημίτη “Έχουμε τακτικό πλεονέκτημα. Δώστε μου την άδεια να χτυπήσουμε πρώτοι”. Στέλνεται ελικόπτερο για επιτόπια αναγνώριση στην Δυτικά Ίμια που όμως χάνεται λόγω των πολύ κακών καιρικών συνθηκών και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου.
Λίγο μετά και πριν ακόμα ξημερώσει λαμβάνεται η πολιτική απόφαση για επιστροφή στην προηγούμενη κατάσταση, πριν την κρίση, στην βάση της συνθήκης “όχι πλοία όχι στρατεύματα όχι σημαίες”. Οι δυνάμεις αποχωρούν ταυτόχρονα από τα Ανατολικά και Δυτικά Ίμια, οι μονάδες σταδιακά επιστρέφουν στις βάσεις τους και από τις δύο πλευρές, οι επίστρατοι πάνε σπίτια τους. Σημίτης και Τσιλέρ ευχαριστούν και οι δύο την αμερικανική πλευρά για την μεσολάβησή της.

Βραχονησίδες: Το Αιγαίο ως κλειστή ελληνική θάλασσα
Για τον ελληνικό αστισμό τα Ίμια και οι δεκάδες ή και εκατοντάδες βραχονησίδες του αρχιπελάγους αποτελούν πολύτιμο όπλο για την απόλυτη θαλάσσια κυριαρχία και το στρίμωγμα της αντίπαλης Τουρκικής αστικής τάξης. Γιατί κάθε νησί μπορεί να έχει χωρικά ύδατα (αιγιαλίτιδα ζώνη ή χωρικά ύδατα ή χωρική θάλασσα είναι η θαλάσσια ζώνη που αποτελεί την προέκταση της ξηράς στην θάλασσα) στα 12 ναυτικά μίλια σύμφωνα με την διεθνή συνθήκη που υπογράφτηκε το 1982 (Σύμβαση Δικαίου Θάλασσας του 1982, UNCLOS) την οποία επικύρωσε η Ελλάδα το 1995. Φυσικά ακατοίκητοι βράχοι δεν μπορούν να θεωρηθούν ότι έχουν δικαιώματα υφαλοκρηπίδας για αυτό ήδη από το 1995 η τότε κυβέρνηση είχε εξαγγείλει πρόγραμμα εποικισμού 28 βραχονησίδων, με ένα σπιτάκι εκεί λίγα γίδια παραπέρα και ξάφνου οι βράχοι αποκτούν την πολυπόθητη υφαλοκρηπίδα σήμερα και τα 12 μίλια αύριο. Τα Ίμια με τον τρόπο αυτό έστω και σαν δύο μεγάλοι ακατοίκητοι βράχοι αποκτούν υφαλοκρηπίδα και με τα 12 ναυτικά μίλια επεκτείνονται ακόμα περισσότερα τα ελληνικά χωρικά ύδατα και φυσικά αντίστοιχα ο υπερκείμενος εναέριος χώρος. Αυτό το γεγονός επεκτεινόμενο σε όλες τις διάσπαρτες βραχονησίδες του πελάγους μετατρέπει το Αιγαίο σε κλειστή ελληνική θάλασσα πνίγοντας τα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα της Τουρκίας καθώς σήμερα το 49% της επιφάνειας του Αιγαίου είναι διεθνή ύδατα αλλά με την επέκταση στα 12 μίλια αυτά περιορίζονται στο 19%. Και σε μία επέκταση της ίδιας συνθήκης και λογικής ακόμα περισσότερο επεκτείνεται η Αποκλειστική Ζώνη Οικονομικής Εκμετάλλευσης (ΑΟΖ).
Αντίστοιχα είναι ζωτικό συμφέρον της Τουρκικής πλευράς να αρνείται την ελληνική διεκδίκηση αφού με αυτό τον τρόπο υποβαθμίζεται η δική της παρουσία και η ισχύς στην περιοχή και για αυτό ήδη από το 1995 με απόφαση της Εθνοσυνέλευση της θεωρεί ως αιτία πολέμου την επέκταση στα 12 μίλια των ελληνικών χωρικών υδάτων. Το «μπρα ντε φερ» που έχει στηθεί εδώ και χρόνια στο Αιγαίο ακριβώς αυτά τα συμφέροντα εξυπηρετεί, και κάποιες φορές όπως το 1996 ή όπως και το 1987 μπορεί να οδηγήσει σε πολεμική κλιμάκωση.

Ο νέες πολιτικές προτεραιότητες
Το «ευχαριστούμε την κυβέρνηση των ΗΠΑ» από τον πρωθυπουργό της Ελλάδας δεν ήταν μια δουλική ηττημένη δήλωση. Η Ελλάδα δεν βγήκε ούτε ηττημένη ούτε υποταγμένη από την βραδιά των Ιμίων. Βρισκόμαστε στην δεκαετία του 1990 και το όραμα της αστικής τάξης δεν είναι οι πολεμικές εξορμήσεις με αιχμή το ατσάλι και την φωτιά, αλλά η οικονομική ευρωστία μίας χώρας που βρίσκεται στο επίκεντρο μίας ισχυρής οικονομικής συμμαχίας όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, η ευρωστία του ελληνικού κεφαλαίου στο εσωτερικό με μερικούς από τους καλύτερους οικονομικούς δείκτες στην Ευρώπη και οι διεθνείς εξορμήσεις του σε Βαλκάνια και Μαύρη Θάλασσα που τον προσανατολίζουν από τις ακριβές και αμφιβόλου τελικού αποτελέσματος πολεμικές επιχειρήσεις, στην οικονομική διείσδυση και στενότερη σχέση με μεγάλα πολυεθνικά κεφάλαια μέσω της Ε.Ε. και του σε λίγο καιρό νέου ενιαίου νομίσματος, του ευρώ. Το ίδιο και για την Τουρκία που βρίσκει την ίδια οδό επιτυχίας μέσω της Ε.Ε., ξεκινώντας ενταξιακές συζητήσεις, βγάζοντας εκτός νόμου το ισλαμικό κόμμα του Ερμπακάν επιδεικνύοντας ευρωπαϊκό προσανατολισμό, ενώ την ίδια ώρα ανοίγει η προοπτική ένταξης και της Κύπρου στην Ε.Ε.
Η ελληνική αστική τάξη, όπως και η τουρκική, δεν πειθάρχησαν σε κάποιους Αμερικανούς φίλους, αλλά είδαν τα συμφέροντά τους να εξυπηρετούνται καλύτερα από μία αμοιβαία εκείνη την στιγμή υποχώρηση και επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς. Τα κέρδη από την εκμετάλλευση των εργατικών τάξεων τους και της λεηλασίας των βαλκανικών χωρών είναι πιο σίγουρα από έναν πόλεμο. Έτσι και αλλιώς και για την Ελλάδα ο στόχος των 12 μιλίων και για την Τουρκία η ύπαρξη γκρίζων ζωνών είναι παρακαταθήκες για την επόμενη ημέρα στο Αιγαίο. Και οι δύο χώρες λίγο μετά θα ξεκινήσουν νέες αγορές πολεμικών εξοπλισμών.