Η κρίση χτυπάει τις μητροπόλεις
Βαδίζουμε τον 8ο χρόνο μετά την κατάρρευση της Lehman Bros που άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου σε όλη την υφήλιο. Η ύφεση που είχε ξεσπάσει στις PIGS (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία) όχι μόνο δεν συμμαζεύτηκε, αλλά επεκτάθηκε στα καπιταλιστικά κέντρα.
Πλέον τα «σκουπίδια» του χρηματοπιστωτικού συστήματος αποσταθεροποιούν τη Deutsche Bank. Αλλά και έξω από την ΕΕ τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Από την Κίνα ως τις ΗΠΑ η εμπορευματική παραγωγή παρουσιάζει καθίζηση και οι αστοί προχωράνε σε μαζικές απολύσεις και κλεισίματα βιομηχανιών. Παράλληλα η συνεχής πτώση της τιμής του πετρελαίου δεν διαλύει μόνο τις οικονομίες των πετρελαιοπαραγωγών χωρών όπως της Βενεζουέλας, Ρωσία ή Σαουδικής Αραβίας, αλλά επηρεάζει το σύνολο του πλανήτη. Οι επενδύσεις εξόρυξης έχουν γίνει ασύμφορες συμπαρασύροντας και τις τράπεζες που επένδυσαν.
Η παγκόσμια ύφεση, λοιπόν, οδηγεί σε πτώση επιτοκίων και ο αποπληθωρισμός καταντάει ασύμφορες τις επενδύσεις τραπεζικών κεφαλαίων. Ο φαύλος κύκλος της οικονομικής αβεβαιότητας δεν είναι κάτι καινούριο. Αυτή η αντίφαση είναι ο πυρήνας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που μπορεί να λυθεί μόνο με μια μαζική καταστροφή κεφαλαίου ώστε ο επιβιώσας καπιταλιστής να μπορεί να αρχίσει να κερδοφορεί ξανά χωρίς ανασφάλεια και μεγάλες αποδόσεις. Γι` αυτό και οι συνεχείς αναδιατάξεις στο καπιταλιστικό στρατόπεδο.
Η ηγεμονία στρατιωτική – πολιτική – οικονομική των ΗΠΑ δεν είναι πλέον αδιαμφισβήτητη. Η Ρωσία μετά την αγαστή συνεργασία της δεκαετίας του `90 ξαναθυμάται το παρελθόν της. Η Κίνα ισχυροποιεί την οικονομική στρατιωτική ανεξαρτησία της. Αλλά και σε πολλές περιφερειακές χώρες η αδυναμία της Αμερικής να προβάλλει ένα σχέδιο ανοικοδόμησης δημιουργεί αντιδράσεις. Είμαστε σε μία φάση που ξεδιπλώνονται πολλαπλοί αστικοί ανταγωνισμοί χωρίς σαφή συγκρότηση αντιπάλων στρατοπέδων. Το ταξικό κίνημα δεν πρέπει να παρασυρθεί σε μια στατική εικόνα του ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου. Στο μεσοπόλεμο η Γερμανία από ιμπεριαλιστική χώρα έχει «εξαρτημένη» και ξανά ιμπεριαλιστική μέσα σε μια 20ετία. Η Ρωσία από ισοδύναμη ανταγωνίστρια των ΗΠΑ έγινε ηττημένη και σύμμαχος της στη δεκαετία του 90 αλλά σήμερα ξαναβρίσκει χώρο στην αναθεώρηση των ιμπεριαλιστικών συσχετισμών. Πριν από 10 σχεδόν χρόνια το Ευρώ διεκδικούσε την ηγεμονία στις παγκόσμιες αγορές από το Δολάριο και η Ελλάδα ήταν η 26η οικονομική δύναμη του πλανήτη. Αυτός ο συνεχώς μεταβαλλόμενος συσχετισμός δύναμης, οι λυκοφιλίες και οι ταχτικές συμμαχίες για να δημιουργήσουν συνεκτικά συμμαχικά μπλοκ, θα χρειαστεί να περάσουν και από το στάδιο του οικονομικού προστατευτισμού. Και αυτός σιγά – σιγά ξαναμπαίνει στην ημερήσια διάταξη.
Η Αμερική έχει δώσει εδώ και λίγα χρόνια τον τόνο. Η αναδίπλωση των στρατιωτικών της εμπλοκών από διαφορετικές περιοχές του πλανήτη δεν εξυπηρετούσαν μια διαφορετική γεωπολιτική στρατηγική. Τα γεράκια δεν έγιναν περιστέρια. Απλά, η συνειδητοποίηση πως η οικονομική κρίση είναι τεράστια και δεν υπάρχει πολυτέλεια ατελείωτου ξοδέματος πόρων. Ο στόχος είναι η δημιουργία ισχυρού αποθεματικού για την κατάρρευση που έρχεται το επόμενο διάστημα. Αυτό συνδυάζεται και με οικονομικό πόλεμο με τους ανταγωνιστές. Η αύξηση δασμών στα κινέζικα προϊόντα αλλά και το «σκάνδαλο» των της γερμανικήςVW είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου για αυτά που έρχονται.
Στην ΕΕ ο προστατευτισμός έρχεται δια του πολιτικού. Ο πόλεμος στη Συρία και η αδυναμία διαχείρισης του μεταναστευτικού ρεύματος, οδηγεί στη de facto κατάργηση της συνθήκης Schengen. Για τις ευρωπαϊκές χώρες η ελεύθερη διακίνηση προϊόντων και ανθρώπων δεν είναι μόνο μια τυπική διακήρυξη. Είναι το πολιτικό όπλο της για την εξάπλωση της επιρροής της στον πλανήτη. Το πρόβλημα της Ευρώπης δεν είναι η διαχείριση των προσφύγων. Το 1990 σε μια άλλη οικονομική συνθήκη η Γερμάνια μόνη της ενσωμάτωσε όλη την Ανατολική Γερμανία. Μετά την πολυετή υφεσιακή οικονομική φάση, έρχεται και η πολιτική περιχαράκωση. Δεν αφορά μόνο την οικονομική δυστοκία για κοινωνικά κονδύλια στους πρόσφυγες. Πρόκειται για παραδοχή της πολιτικής αδυναμίας να χαράξει «επιθετικό» σχέδιο ανασυγκρότησης στη Μέση Ανατολή. Η εσωτερική αντιπαράθεση στην ΕΕ, λοιπόν, για το «κλείσιμο» των εξωτερικών συνόρων μπορεί να τροφοδοτεί αλλά δεν ταυτίζεται με τα ρατσιστικά – εθνικιστικά κινήματα στην Ευρώπη. Είναι άλλη μια σημαντική φάση στην κρίση στρατηγικής της. Γίνεται πλέον σαφές πως η ΕΕ μετατρέπεται στο Μεγάλο Ασθενή στην παγκόσμια σκακιέρα.
Μετά την 11η Σεπτέμβρη και το Patriot Act, η ΕΕ είναι, ίσως, ο τελευταίος πυλώνας της μεταπολεμικής αστικής δημοκρατίας. Η Ουκρανία και – πολύ περισσότερο – η Συρία, ζούνε το δράμα της διάψευσης των «δημοκρατικών» τους ονείρων που τους υπόσχονταν η Δύση. Η «πορτοκαλί επανάσταση» έφερε τους φασίστες του Δεξιού Τομέα στην εξουσία και η «Αραβική Άνοιξη» τον ISIS. Η ύπαρξη ενός πολιτικού συστήματος που βασίζεται στο Κοινωνικό Συμβόλαιο, στη συνεννόηση των κοινωνικών τάξεων δια της δημοκρατικής διαμεσολάβησης, έχει φτάσει στα όρια του. Σε αυτή την περίοδο transit θα χρειαστεί το ταξικό στρατόπεδο μας, να έχει όσο γίνεται πιο σαφή περιγραφή των ταξικών συσχετισμών και οριοθέτηση των προτεραιοτήτων.
Το αστικό μπλοκ
Η ελληνική αστική τάξη τα έχει βρει σκούρα σε όλους τους τομείς. Η βασική οικονομική-πολιτική στρατηγική της δεν τραβάει. Είμαστε στο 7ο χρόνο ύφεσης και διέξοδος δεν φαίνεται από πουθενά. Η φιλο-ΕΕ προσήλωση της φέρνει τον κίνδυνο να μετατρέψει τον εαυτό της από χρηματιστηριακό «σκουπίδι» σε μόνιμη «χωματερή» της ευρωπαϊκής αστικής τάξης. Να γίνει μία από τις πολλές «Ιφιγένειες» που θα χρειαστούν να θυσιαστούν προς όφελος της παγκόσμιας ανάκαμψης. Σε μια ομογενοποιημένη περιφέρεια, σε μια άλλη οικονομική περίοδο μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές, έστω και με κάποιο κοινωνικοπολιτικό κόστος, οι ερημώσεις πόλεων και νομών. Η αποβιομηχάνιση και διάλυση του Λαυρίου, του Μαντουδίου και πολλών δήμων της Ελλάδας στη δεκαετία του `80 συνοδευόταν με ένα σχέδιο «διάσωσης» και άλλου τύπου ανάπτυξης. Η Δραπετσώνα έχασε τα Λιπάσματα αλλά ανοικοδομήθηκε με άλλο σχεδιασμό. Η σημερινή διάλυση του οικονομικού ιστού της Ελλάδας δε θα συνοδευτεί ούτε με αραβικές επενδύσεις αλλά ούτε με μεταφορά του εργατικού δυναμικού στις διασωθέντες ευρωπαϊκές πόλεις.
Πάντως, οι φωνές περί «Ρώσου σωτήρα» ή της εύκολης δεξιάς εθνικιστικής ρητορείας που είχαν αρχίσει να εμφανίζονται σε σημαντικά κομμάτια της αστικής τάξης, πλέον έχουν πάει στην άκρη. Ο κίνδυνος να συντριβεί μέσα σε κάποια στροφή της οικονομικής κρίσης, την κάνουν πιο μετριοπαθή στη στρατηγική της. Για να μπορεί να συνεχίσει, όμως, την πρόσδεση της στο μνημονιακό ευρωπαϊκό στρατόπεδο, πρέπει να έχει εξασφαλίσει και τα «νώτα» της από το εργατικό κίνημα. Η κοινωνική ειρήνη πρέπει να διασφαλιστεί ώστε να προχωρήσει το όραμα της ενιαίας δημοκρατικής Ευρώπης.
Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ
Η ανάδειξη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια (και η πιο ισχυρή) εκδοχή του κινήματος ενάντια στην αστική μνημονιακή επίθεση. Είχε πείσει ακόμα και κομμάτια με επαναστατική αναφορά, πως ήταν ρεαλιστικός ένας συμβιβασμός με τα ευρωπαϊκά μονοπώλια που θα άφηνε τα περιθώρια μιας ηπιότερης διαχείρισης της αστικής αντεπανάστασης που εκτυλίσσεται. Το δημοψήφισμα του περασμένου Ιουλίου απελευθέρωσε αυτό ακριβώς το δυναμικό του κινήματος που «κρυβόταν» τους προηγούμενους μήνες.
Η άτακτη συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ και η συντριβή των διαφωνούντων της ΛΑΕ, δεν ήταν κάποιο ξεπούλημα ανίκανων προσώπων, αλλά το τέλος μια ολόκληρης στρατηγικής. Ο ταξικός συμβιβασμός που ευαγγελιζόταν όλο αυτό το κομμάτι της αριστεράς έγινε πραγματικότητα αλλά με πολύ σκληρό πρόσημο. Η προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ στην πραγματικότητα δεν γίνεται ούτε αναίμακτα, ούτε με προδιαγεγραμμένο το τέλος του. Προφανώς και έχει «παγώσει» τα αγωνιστικά κομμάτια της βάσης του. Προφανώς και χτίζει διόδους και πελατειακό σύστημα εξυπηρετήσεων με το βαθύ κράτος. Προς το παρόν συμπυκνώνει τη «ρεαλιστική» προοπτική ΚΑΙ του αστικού στρατοπέδου αλλά ΚΑΙ του εργατικού κινήματος. Όμως ο «ρεαλισμός» δεν εξυπηρετεί κανένα στρατηγικό συμφέρον ούτε του κεφαλαίου ούτε της εργασίας.
Η οριστική ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ, εν τέλει, θα εξαρτηθεί από τους ταξικούς συσχετισμούς. Χωρίς την εμφάνιση ενός αυτόνομου ταξικού πολιτικού κινήματος που θα διεκδικήσει τη στρατηγική ηγεμονία στην εργατική τάξη και θα εξαναγκάσει το ΣΥΡΙΖΑ να συρθεί στη θαλπωρή του αστικού κράτους, θα μπορεί να παραμένει ο (αποτυχημένος, έστω) διαμεσολαβητής που θα πεταχτεί σα στημένη λεμονόκουπα από τους αστούς όταν θα σηκωθούν τα βαριά «πιστόλια» του συστήματος.
Ο φασισμός ως εφιαλτική εναλλακτική προοπτική
Η οικονομική και πολιτική κρίση του καπιταλισμού θα ενδυναμώσει κάθε χυδαίο προσωπείο του. Ο εθνικισμός, ο ρατσισμός, ο κοινωνικός κανιβαλισμός, ο ίδιος ο πόλεμος ξαναμπαίνουν στην ατζέντα της καθημερινότητας ακόμα και στην πιο δημοκρατική ή ευημερούσα γωνιά του πλανήτη. Προφανώς και αυτές τις πολιτικές μπορούν να τις διαχειριστούν κάλλιστα δημοκρατικά καθεστώτα, με ή χωρίς εισαγωγικά. Είτε με «Κράτος Έκτακτης Ανάγκης» είτε με κυβερνών ρεφορμιστικό κόμμα, το αστικό μπλοκ θα προσπαθήσει να περάσει τις επιλογές του. Η εμπιστοσύνη του στις δοκιμασμένες πολιτικές δυνάμεις και στους υπαρκτούς μηχανισμούς, δεν αναιρούνται έτσι εύκολα. Ιδιαίτερα αν μιλάμε για κράτη πανίσχυρα και επιτυχημένα σαν και αυτή της Βόρειας Αμερικής και της Δυτικής Ευρώπης.
Σε όλη την Ευρώπη τα πολιτικά συστήματα δέχονται τεράστια εσωτερική αμφισβήτηση. Εθνικιστικά, ρατσιστικά και φασιστικά κινήματα ξεφεύγουν από το περιθώριο και τους υπονόμους και αποκτούν ευρύτερη αναγνωρισιμότητα και νομιμοποίηση. Αποκτούν δυναμικές που τους φτάνουν στα όρια της διεκδίκησης της πολιτικής εξουσίας. Η Λεπέν στη Γαλλία βρέθηκε ένα βήμα λίγο από την προεδρία και ο Φάρατζ στην Αγγλία τρίτο κόμμα, ενώ η κραταιά Μέρκελ δέχεται εκλογική πανωλεθρία από το ακροδεξιό AfD. Αλλά με εξαίρεση κάποιες συμμετοχές σε κυβερνήσεις νεόκοπων και ανίσχυρων δημοκρατιών της Ανατολικής Ευρώπης, πουθενά δεν αποκτούν την ολοκληρωτική εμπιστοσύνη της αστικής τάξης. Χρήσιμα κινήματα πίεσης και διαμαρτυρίας, αλλά όχι την εξουσιοδότηση χάραξης κεντρικής πολιτικής κατεύθυνσης.
Το αστικό στρατόπεδο δεν βρίσκεται στο στάδιο της «τελικής λύσης», του οριστικού ξεκαθαρίσματος των λογαριασμών. Ακόμα εμπιστεύεται τα εργαλεία που το έφεραν μέχρι σήμερα και δεν θα τα εγκαταλείψει για ένα τυχοδιωκτικό πείραμα. Οι αστοί, πάντως, έχουν αρχίσει να στρώνουν το τραπέζι για το μεγάλο φαγοπότι. Και ο φασισμός έχει έρθει για να μείνει. Δεν είναι καπρίτσιο. Δεν είναι «λάθος». Είναι τι πιο βάρβαρο όπλο του καπιταλισμού και θα ανασυρθεί όταν όλα τα άλλα σχέδια θα έχουν αποτύχει.
Χρυσή Αυγή και αναδιάταξη της τακτικής των φασιστών
Η Χρυσή Αυγή απέδειξε μια αξιομνημόνευτη αντοχή τον τελευταίο 1,5 χρόνο. Παρ`όλες τις διώξεις που δέχτηκε από τον αστικό μηχανισμό αλλά και το ξεδόντιασμα που έφαγε από το αντιφασιστικό κίνημα, διατήρησε έναν ακέραιο πολιτικό μηχανισμό που τη βοηθάει στην ανασυγκρότησης της. Προφανώς και έχει χάσει τα Τάγματα Εφόδου της. Οι πορείες της (μηχανοκίνητες ή μη) είναι ολιγάριθμες, άοπλες και προπαγανδιστικές χωρίς επιθετικές στρατηγικές. Η τοπικοποίηση της έχει περιοριστεί στον Πειραιά, στα Νότια και την Ανατολική Αττική. Αλλά σε ένα απόλυτα δυσμενές πολιτικό περιβάλλον διατήρησε ένα πολύ μεγάλο εκλογικό μηχανισμό διατηρώντας τη φασιστική ατζέντα μέσα στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Μετά τη δολοφονία Φύσσα, δέχτηκε μια επίθεση τιθάσευσης από το πολιτικό σύστημα. Μέχρι σήμερα όλη η πολιτική της ηγεσία είναι υπόδικη με βαρύ κατηγορητήριο, που την καθιστά ευάλωτη στα παζάρια της με την εξουσία. Ακόμα και αν έρθει η αθώωση – απαλλαγή της πλειοψηφίας της, το μήνυμα έχει δοθεί: η διεκδίκηση της πολιτικής εξουσίας δια της αμφισβήτησης των παραδοσιακών αστικών μηχανισμών, τιμωρείται!
Ειδικά με την ανάληψη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έχει διαμορφωθεί το απόλυτα εχθρικό τοπίο για τους φασίστες. Κυβέρνηση αριστεράς, η ηγεσία της Χρυσής Αυγής υπόδικη και η αστική τάξημε ολοκληρωτική εμπιστοσύνη στο δημοκρατικό – φιλοευρωπαϊκό σχέδιο δια της κοινωνικής συνεννόησης που εγγυάται η ρεφορμιστική κυβέρνηση. Παρ` όλα αυτά το πολιτικό δυναμικό της επέδειξε ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα. Απέφυγε και τους δύο κινδύνους. Ούτε μετατράπηκε σε μια κοινοβουλευτική, ξεδοντιασμένη τσόντα σαν το ΛΑΟΣ, ούτε παρασύρθηκε σε μια περιθωριακή ακτιβίστικη καρικατούρα «καθαρότητας» σαν του Αυτόνομους Εθνικιστές. Απλά αναπροσάρμοσε την τακτική της. Από τα Χιτλερικά Τάγματα Εφόδου, ανακάλυψε τη Μουσολινική ταχτική.
Και στην Ιταλία και στην Γερμανία η πορεία των φασιστών προς την εξουσία δεν ήταν ομαλή. Προηγήθηκαν στρατιωτικές ήττες και πολιτικές αναδιπλώσεις. Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης της δολοφονίας του Φύσσα από τη Χρυσή Αυγή, είναι αντιγραφή της δήλωσης του Μουσολίνι από τη δεκαετία του `20. Αυτονομεί το επιχειρησιακό της τμήμα και το βαφτίζει «ανέντακτους ακτιβιστές του εθνικισμού». Τα χτυπήματα που φέρνουν ποινικές ευθύνες δε θα γίνονται με μπλουζάκια «ΧΑ» αλλά από «αγνώστους», εκτός επίσημων κομματικών δραστηριοτήτων. Το κόμμα θα φροντίζει την κοινωνική και πολιτική κατοχύρωση της φασιστικής ατζέντας δια της «νόμιμης οδού».
Παρ` όλες τις μέχρι τώρα αποτυχημένες προσπάθειες, η ΧΑ θα επιμείνει στην οικοδόμηση «κοινωνικών σχημάτων». Επιτροπές κατοίκων, συνδικαλιστικές παρατάξεις σαν κι αυτή της ΕΘΕΛ ή την καινούρια στη ΔΕΗ, προσπάθεια διείσδυσης στο αγροτικό κίνημα ή αύριο στους πλειστηριασμούς θα είναι το πολιτικό προφίλ των φασιστών πάντα γύρω από το σκληρό πολιτικό δυναμικό των εκλεγμένων στο Κοινοβούλιο ή στην ΤοπικήΑυτοδιοίκηση. Η ανησυχητική ανοχή που δείχνουν οι οργανώσεις του κινήματος, έχουν αρχίσει να κατοχυρώνουν ως «φυσιολογικό» το φαινόμενο των φασιστικών παρατάξεων στο εργατικό και αγροτικό κίνημα.
Φυσικά και η «πολιτική» παρέμβαση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την αυτοπροστασία της. Χωρίς τη μαζικότητα και εξοπλισμό της προ-Φύσσα περιόδου θα επιχειρήσει να εμφανίσει ένα «μαχητικό» δυναμικό, σεβόμενη προσωρινά τα αστικά όρια νομιμότητας. Περιφρουρήσεις, τσαμπουκάδες και διεκδίκηση χώρου θα ξαναέλθουν στο προσκήνιο. Ενώ τη νύχτα άγνωστοι «ακτιβιστές» θα χτυπούν αντιφασιστές, μετανάστες ή θα πυρπολούν στέκια και μεταναστευτικά κέντρα. Βασικό κέντρο της νέας ταχτικής είναι ενεργή αναμονή!
Το αρνητικό περιβάλλον που περιγράψαμε στην αρχή της ενότητας, μπορεί να εξελιχθεί στο μεγαλύτερο αβαντάζ των φασιστών. Η νομοτελειακή αποτυχία του νέου μνημονιακού προγράμματος θα φέρει μια πιθανή διπλή ευνοϊκή συνθήκη για την Χρυσή Αυγή. Θα έχει αποτύχει και η δημοκρατική – ευρωπαϊκή προοπτική ταξικής συναίνεσης του αστικού στρατοπέδου, αλλά και το αριστερό εναλλακτικό όραμα. Αυτή η διπλή ματαίωση θα είναιβούτυρο στο ψωμί των ναζί. Θα προβάλλουν ως μοναδική δύναμη απέναντι στο αδιέξοδο του «παλαιού κόσμου». Θα χτίσουν πάνω στην εξαθλίωση μιας ολόκληρης δεκαετίας όπου θα έχουν ξεφτιλιστεί όλα τα μεταπολιτευτικά οράματα.
Μόνη απειλή που μπορεί να προταχθεί απέναντι σε αυτό το εφιαλτικό σενάριο, είναι η ύπαρξη ενός σύγχρονου μαχητικού αντιφασιστικού κινήματος. Μιας στρατηγικής που θα έχει διδαχθεί από τις ατέλειες του παρελθόντος και δε θα μείνει σε ένα στείρο «αντι» λόγο αλλά θα συγκροτεί ένα νέο όραμα, για μια κοινωνία αλληλεγγύης.
Εφτά χρόνια μετά παρ` όλα τα απανωτά μνημόνια, παρ` όλη την καταστολή του εργατικού και νεολαιίστικου κινήματος, το ταξικό κίνημα δεν έχει συντριφτεί. Οι οργανώσεις του (είτε μεταρρυθμιστικές είτε με επαναστατική αναφορά) δεν έχουν εξαφανιστεί από το χάρτη όπως συμβαίνει στη μεγάλη πλειοψηφία του παγκόσμιου πολιτικού χάρτη. Το αντίστροφο μάλιστα! Παρ` όλες τις ήττες και τις ματαιώσεις το κίνημα προσαρμόζεται και αναβαθμίζει τις πολιτικές του απαντήσεις.
Από τον αυθόρμητο κινηματισμό, περάσαμε στη δημοκρατία των «πλατειών» και στη «κυβέρνηση της αριστεράς». Μετά την εξέγερση του Γρηγορόπουλου, το ζήτημα της «εξουσίας» ξανατέθηκε με διαφορετικούς όρους. Η αποκάλυψη των αντεπαναστατικών πολιτικών και οικονομικών κέντρων, το «ντου» Λαφαζάνη στην Τράπεζα της Ελλάδας για νέο νόμισμα και αποθεματικά, τα capital control και ταξικός πόλεμος του δημοψηφίσματος ενάντια στου «νενέκους». Αλλά και μετά τη συνθηκολόγηση ΣΥΡΙΖΑ το κίνημα δεν έχει πάει σπίτι του.
Σήμερα, το πρόβλημα του κινήματος δεν είναι η κρατική καταστολή, αλλά η διαμόρφωση ενός νέου σχεδίου που θα υπερβαίνει τον ηττοπαθή ρεαλισμό που σπέρνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν αναιρεθεί οι κουκουλονόμοι, οι επιστρατεύσεις απεργών, η βίαιη διάλυση των διαδηλώσεων και οι αστυνομικές παρεμβάσεις στου κατειλημμένους κοινωνικούς χώρους. Αυτές οι συνθήκες έχουν δημιουργήσει ένα πλαίσιο αναζήτησης και επεξεργασιών.
Στο χώρο της αριστεράς και της αναρχίας συντελούνται πολιτικές αλλαγές. Η ίδρυση της Ομοσπονδίας και της Οργάνωσης στην Αναρχία δείχνει προσπάθειες προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Ο «ανταγωνισμός» ΑΝΤΑΡΣΥΑ – ΚΚΕ – ΛΑΕ για τη διαμόρφωση «πιο αριστερού» προγράμματος και στρατηγικής απελευθερώνει κομμάτια του ταξικού κινήματος. Οι απεργίες γίνονται πιο μαζικές και πολιτικές, ενώ η αναζήτηση μιας «επαναστατικής» ταχτικής έχει αρχίσει να πιέζει τα πολιτικά επιτελεία.
Ο χρόνος όμως δεν θα είναι συνεχώς με το μέρος μας. Η προσωρινή πολιτική ανακωχή απέναντι στο κίνημα δε θα υπάρχει για πάντα. Η οικονομική επίθεση του κεφαλαίου θα συμπαρασύρει και μια πολιτική αντεπίθεση απέναντι στις οργανώσεις του ταξικού κινήματος.
Το αντιφασιστικό κίνημα
Το αντιφασιστικό κίνημα την περασμένη περίοδο είχε να απαντήσει το πολιτικό πρόβλημα πώς να συνεχίσει μετά την θεσμική, δικαστική τιθάσευση της Χρυσής Αυγής. Η συντριπτική πλειοψηφία των συλλογικοτήτων μέχρι και σήμερα θεωρούν πως ξεμπέρδεψαν με το πρόβλημα του φασισμού ή αντιμετωπίζουν μόνο το «κοινωνικό» του προσωπείο, δηλαδή τις ατομικές απόψεις και συμπεριφορές. Στην καλύτερη εκδοχή τηρούν στάση αναμονής όταν η Χρυσή Αυγή βρει δίοδο αντεπίθεσης. Έτσι έχουν χαθεί – ειδικά τον τελευταίο χρόνο – κρίσιμες ευκαιρίες που θα μπορούσαμε να είχαμε επιφέρει συντριπτικές ήττες στο ναζιστικό μόρφωμα.
Παρ` όλες τις αδυναμίες, συντελέστηκαν σημαντικές νίκες. Η επέτειος των Ιμίων περιορίστηκε για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία στα γραφεία τους στη Μεσογείων. Αλλά και οι δημόσιες συγκεντρώσεις του ακυρώθηκαν στη συντριπτική πλειοψηφία τους. Η Χρυσή Αυγή δεν μπορεί να στήσει μία καλεσμένη δημόσια συγκέντρωση ή διαδήλωση που να μην ακυρωθεί από αντιφασιστικές παρεμβάσεις. Την ώρα που στην Ευρώπη τα αντίστοιχα κόμματα σαν το Pegida κάνουν ρατσιστικές διαδηλώσεις μερικών χιλιάδων, στην Ελλάδα δεν μπορούν να κάνουν ούτε μία σύσκεψη έξω από τα γραφεία τους. Ακόμα και στον Πειραιά στο τελευταίο οργανωτικό προπύργιο, ακυρώθηκαν δύο συγκεντρώσεις της το τελευταίο εξάμηνο.
Η προσπάθεια κοινωνικής παρέμβασης δεν πάει καλύτερα. Οι επιτροπές κατοίκων στη Βικτώρια και στο Σχιστό αντιμετωπίστηκαν εν τη γένεση τους. Στους αγρότες όποτε προσπάθησαν να έχουν μια πιο κεντρική παρουσία το τριήμερο των εκδηλώσεων, αντιμετώπισαν τη σθεναρή απομόνωση τους από κομμάτια της αριστεράς. Ακόμα και η προσπάθεια τους να εμφανιστούν στο κίνημα των πλειστηριασμών, δεν καρποφόρησε γιατί υπήρξε πολιτική και οργανωτική εκδίωξη τους.
Το κίνημα όμως, άρχισε να απασχολεί και τον κοινοβουλευτικό μηχανισμό της. Πλέον οι δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι της Χρυσής Αυγής δεν αισθάνονται άνετοι και ασφαλής να λειτουργούν ως οργανωτικά κέντρα της φασιστικής πολιτικής. Οι παρεμβάσεις με διαφορετικούς τρόπους στα Δημοτικά Συμβούλια Παλαιού Φαλήρου, Πειραιά, Αθηνών, Βόλου και Λάρισας είναι μια καλή αρχή για να ξεδοντιάσουμε και τον πολιτικό πυρήνα των ναζί.
Η συμβολή της ΟΡ.Μ.Α.
Η Οργάνωση μας τον τελευταίο 1,5 χρόνο έδωσε μεγάλες πολιτικές μάχες με μεγαλύτερη ή μικρότερη επιτυχία. Μέσα από αυτή τη διαδικασία έχει αναδειχτεί ως ένας μικρός αλλά χρήσιμος και αποτελεσματικός μηχανισμός προς όφελος του κινήματος, Η συνεισφορά της ήταν τρία επίπεδα: στην πολιτική ανάλυση, προσέγγιση & στρατηγική για την περίοδο, στην τακτική & τις συμμαχίες της και στην οργανωτική της δομή.
Στην περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουμε πέσει στην παγίδα των θολών στόχων. Δεν έχουμε βάλει σε ένα τσουβάλι, μπάτσους, ΣΥΡΙΖΑ, αστούς, Χρυσή Αυγή και ιμπεριαλισμό. Οι αντιφασιστικές μας προτεραιότητες, η διάκριση του αστικού μπλοκ από τους πολιτικά κόμματα της συνθηκολόγησης της τάξης αλλά και η προσπάθεια προσέγγισης της διαμόρφωσης των ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων, είναι πολιτικοί οδηγοί. Αντίθετα έχουμε περιγράψει την δυνατότητα αντεπίθεσης με ένα συνεκτικό τρόπο που μας δίνει πολλαπλές δυνατότητες παρέμβασης.
Η σύνδεση του αντιφασισμού με την τέχνη της εξέγερσης έχει αρχίζει και σκιαγραφείται. Προφανώς και χωρίς υπαρκτό επαναστατικό υποκείμενο οι θέσεις μας παραμένουν στο χώρο του ισχυρισμού. Είναι λογικό μια ετερόκλητη αντιφασιστική ομάδα να μην δίνει επαρκή εργαλεία προωθητικής σύνθεσης και προσέγγισης των μεγάλων ιδεολογικών ρευμάτων της Κοινωνικής Επανάστασης και του Κομμουνισμού. Όμως η υποστήριξη των εξεγέρσεων Πολυτεχνείου – Γρηγορόπουλου, των Κούρδων της Ροζάβα και ο αντιφασιστικός πόλεμος στην Ανατολική Ουκρανία δίνουν κάποια στοιχεία στρατηγικής. Χωρίς τη συγκρότηση ενός οράματος, μιας θετικής πρότασης απέναντι στον φασιστικό κανιβαλισμό, ο αντιφασισμός θα μείνει σε θέση άρνησης και άμυνας, λειψός και άρα αδύναμος και αναποτελεσματικός.
Γι` αυτό σε επίπεδο ταχτικής επιδιώκουμε τη σύνδεση με το υπαρκτό κοινωνικό κίνημα, τα διλήμματα που αντιμετωπίζει και εμπλεκόμαστε με οργανώσεις που επιθυμούν να συσχετιστούν με αυτά. Δεν έχουμε ιδεοληπτικές και στερεοτυπικές προσεγγίσεις. Δεν απέχουμε από τις μάχες, προσμένοντας ένα κίνημα όπως «θα θέλαμε». Δεν έχουμε προνομιακούς πολιτικούς χώρους απεύθυνσης. Από την Αναρχία ως την Αριστερά αναζητούμε διάλογο και κοινή δράση. Δεν φτιάχνουμε γενικά πολιτικά πλαίσια συμφωνίας. Δεν φτιάχνουμε πολιτικά μέτωπα πάλης. Όχι γιατί δεν επιθυμούμε, αλλά δεν έχουν φτιαχτεί ακόμα οι δίοδοι εμπιστοσύνης προς οποιαδήποτε πολιτική δύναμη. Η μάχη του καλοκαιρινού δημοψηφίσματος ήταν μια κομβική μάχη χαρακτήρα της οργάνωσης. Η εμπλοκή της και η συνειδητοποίηση του μαζικού κινήματος που ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ να εμπλακούμε και να καθορίσουμε, βοήθησε να ξεκαθαριστεί σε μεγάλο βαθμό η στοχοπροσήλωση της ΟΡΜΑ προς τα μαζικά ακροατήρια και όχι τους βολικούς μικρόκοσμους.
Η κατοχύρωση της Οργάνωση ως μηχανισμού και όχι ως συνέλευση, ήταν άλλη μια πολιτική επιτυχία της ΟΡΜΑ. Η δημιουργία ενός πολιτικού μηχανισμού που μπορεί και κρατά τη συλλογική της δράση παρ `όλες τις προσθαφαιρέσεις στελεχών της και η οργανωτική δυνατότητα να δίνει αντιφασιστικές μάχες, ήταν η καλύτερη απάντηση στους προβληματισμούς περί «δημοκρατίας» και «οριζοντιότητας». Αλλά αυτά θα αναλυθούν εκτενέστερα στην Οργανωτική Εισήγηση.
Η μάχη με το φασισμό και τη Χρυσή Αυγή
Από την ίδρυση μας ο στόχος μας ήταν ο πολιτικός φασισμός στην κεντρική πολιτική σκηνή. Κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης ΝΔ και την αυξανόμενη καταστολή, δεν αυτοπεριοριστήκαμε σε ένα εσωστρεφή, αμυντικό ρόλο. Διαγνώσαμε τις υπαρκτές δυνατότητες και με το τότε πολιτικό πρόγραμμα «Για την ανασυγκρότηση του αντιφασιστικού κινήματος της 1ης Οργανωτικής Ολομέλειας» που εξειδικεύτηκε στο «σχέδιο των 3 σημείων» βοηθήσαμε στην επανεμφάνιση των αντιφασιστών στο δρόμο.
Σε αυτή τη φάση δεν παρασυρθήκαμε σε μια βεντέτα, σε μια μάχη νύχτας με «προσωπικά ξεκαθαρίσματα» στοχευμένων φασιστών. Δεν μπήκαμε στον πειρασμό να εμπλακούμε στη αναζήτηση των θλιβερών Αυτόνομων Μπογιατζήδων στον Πειραιά. Η υπεράσπιση του Ουαλίντ έφερε το πρώτο σπάσιμο του φόβου στήνοντας συγκεντρώσεις στα Δικαστήρια στον Πειραιά και στη Σαλαμίνα. Η εκδίωξη της Χρυσής Αυγής από τους πλειστηριασμούς μας έβαλε στο στόχαστρο της Χρυσής Αυγής. Καταγγελίες στη Βουλή και πλέον προσπάθεια να εκπονηθεί σχέδιο αντιμετώπισης μας.
Οι παρεμβάσεις μας στα Δημοτικά Συμβούλια σε Παλαιό Φάληρο και Πειραιά έθεσαν ένα νέο στόχο και μέθοδο. Υπάρχει ΚΑΙ εξωκοινοβουλευτική διαδικασία εκδίωξης της Χρυσής Αυγής από την κεντρική πολιτική σκηνή. Κανένας χώρος δεν είναι άβατο για τους αντιφασιστές. Αν μέχρι τότε υπήρχε αμφισβήτηση στις αφίσες, στα συνθήματα, τις συγκεντρώσεις και τις διαδηλώσεις των ναζί, πλέον μετά τα δικαστήρια και οι χώροι των δημοτικών συμβουλίων γίνονται ανασφαλής.
Από το Σεπτέμβριο χάρις την επιμονή της ΟΡΜΑ, η Χρυσή Αυγή δεν μπορεί να κάνει καμία δημόσια εμφάνιση. Όλες οι συγκεντρώσεις ακυρώνονται και το μόνο που έχει μείνει είναι οι παρελάσεις τους με αστυνομική προστασία και οι εκδηλώσεις στα κομματικά τους γραφεία.
Ο στόχος για το επόμενο διάστημα είναι σαφής. Στο διάστημα του στριμώγματος της Χρυσής Αυγής όχι μόνο δεν πρέπει να αφήσουμε τις «κοινωνικές» της οργανώσεις να λειτουργήσουν ως παραπέτασμα καπνού για την επαναδημιουργία των Ταγμάτων Εφόδου, αλλά πρέπει να αποδιοργανώσουμε και τον σκληρό κομματικό και κοινοβουλευτικό μηχανισμό τους.
Πρέπει να αμφισβητήσουμε τη λειτουργικότητα των γραφείων της. Οφείλουμε να διαμορφώσουμε ένα πολιτικό μπλοκ συμμαχιών που να αντιμετωπίσει και τις συγκεντρώσεις που θα καλεί στη Μεσογείων ή σε άλλα γραφεία. Οι συμβολικές περικυκλώσεις κομματικών της οργανώσεων την ώρα που θα βρίσκονται σε λειτουργία είναι το επόμενο στάδιο.
Αλλά και η παρουσία τους στα Δημοτικά Περιφερειακά Συμβούλια να γίνει προβληματική. Οι σύμβουλοι πρέπει να έχουν ΚΑΙ προσωπική δυσκολία – κόστος για να προσεγγίσουν τους χώρους συνεδριάσεων. Να μπαίνουν κρυμμένοι, από την πίσω πόρτα, με συνοδεία αστυνομίας. Πρέπει να κρύβονται και γίνεται «επικίνδυνο» το επάγγελμα του εκπροσώπου των ναζί.
Το δυνάμωμα της ΟΡΜΑ, η μετατροπή της σε μια μαζική αντιφασιστική πολιτική μηχανή είναι το άμεσο πολιτικό στοίχημα. Η επανεμφάνιση του Μαχητικού Αντιφασισμού ως οργανωμένος και στρατηγικός πυλώνας του ταξικού κινήματος θα βοηθήσει στην επανοηματοδότηση της Εξέγερσης και του Κομμουνισμού.
Αθήνα, 15 Μαρτίου 2015
